نگرش باغداران شهرستان مشکین شهر نسبت به مدیریت ضایعات آفت کش ها

زمینه و هدف: آفت ­کش ­ها جزء اصلی تولید در کشاورزی مدرن هستند لیکن، با افزایش استفاده از آنها، مخاطرات مربوط به ضایعات آنها نیز افزایش ­یافته است. هدف این پژوهش، بررسی نگرش باغداران نسبت به مدیریت و دفع صحیح ضایعات آفت­ کش­ ها است. روش بررسی: جامعه آماری تحقیق کلیه باغداران شهرستان مشکین ­شهر (۳۲۳۰۰ نفر) بودند. نمونه ­ای متشکل از ۳۰۰ نفر انتخاب و داده ­های لازم جمع­ آوری گردید. ابزار تحقیق پرسشنامه ­­ای بود که روایی آن توسط اساتید تایید گردید و برای پایایی آن یک مطالعه راهنما با ۳۰ نفر کشاورز در روستاهای خارج از نمونه انجام گردید و مقدار آلفای کرونباخ نشان داد که ابزار تحقیق از پایایی لازم برخوردار است. یافته­ ها: با مصرف آفت­ کش­ ها سالانه ضایعات زیادی تولید می­ شود. کشاورزان ضایعات را به شکل صحیحی دفع نمی­ کنند. آنها ضایعات را در مزرعه رها می ­کردند، داخل کانال آب و رودخانه می­ انداختند و یا می ­سوزاندند، در مورد سه بار شستن ظروف خالی آفت ­کش ­ها قبل از دفع، اطلاعات کافی نداشتند. در زمینه استفاده از لوازم حفاظت شخصی هنگام کار با آفت ­کش ­ها، اکثر کشاورزان از ماسک، کلاه و دستکش استفاده می ­کردند، ۵۳ درصد چکمه می ­پوشیدند، ۷/۷ درصد از عینک استفاده می ­کردند، هیچ­کدام روپوش مخصوص سمپاشی نمی­ پوشیدند. نگرش پاسخگویان نسبت به دفع صحیح ضایعات نسبتا منفی تا متوسط بود. سن، تحصیلات و مشارکت در برنامه های ترویجی مهمترین تبیین کننده­ های نگرش بوده­ اند. نتیجه ­گیری: با توجه به نگرش نسبتا منفی و شیوه دفع ناصحیح ضایعات، لازم است مراکزی برای جمع­ آوری ضایعات ایجاد شود، در زمینه آگاه ­سازی و تشویق کشاورزان برای دفع صحیح ضایعات اقدام شود، سازمان ­های ذی­ربط، نظیر بهداشت و محیط ­زیست برای ساماندهی ضایعات آفت ­کش­ ها برنامه­ ریزی نمایند.

Keywords:

Pesticides , Attitude , Waste , Orchard farmers , Meshkinshahr , آفت کش ها , نگرش , ضایعات , باغداران , مشکین شهر