ارزیابی مدل های نفوذ آب به خاک در برخی کلاس های بافتی خاک و کاربری اراضی در حوضه دریاچه ارومیه
Publish place: Journal of Water Research in Agriculture، Vol: 35، Issue: 1
Publish Year: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 266
This Paper With 17 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_WRA-35-1_006
تاریخ نمایه سازی: 13 مرداد 1400
Abstract:
نفوذ آب به خاک یکی از مهم ترین فرآیندهای فیزیکی خاک است که نقش مهمی در مدیریت خاک دارد. اهداف این پژوهش، بررسی توانایی مدل های متداول نفوذ مانند کوستیاکوف، کوستیاکوف لوییز، هورتون، SCS و فیلیپ برای تخمین میزان نفوذ، بررسی سرعت نفوذ و پتانسیل ایجاد رواناب در بارندگی های طولانی مدت در دو کاربری اراضی (مرتع و زراعی) و سه بافت خاک (لوم، کلی لوم و لوم رس سیلتی) مختلف است. برای تخمین پارامترهای مدل و یافتن مدل مناسب برای این منطقه، این مدل ها به داده های نفوذ اندازه گیری شده برازش داده شد و پس از برآورد پارامترها با استفاده از معادلات سرعت نفوذ، هر یک از مدل ها سرعت نفوذ برای زمان های ۲، ۴ و ۲۴ ساعت محاسبه شد. برای این منظور داده های حاصل از آزمایش های نفوذپذیری به روش استوانه های مضاعف در ۱۶ نقطه از مناطق مختلف منطقه جمع آوری گردید. پارامترهای مدل های یادشده به روش حداقل مجموع مربعات خطا تعیین گردید. با استفاده از آماره های ضریب تبیین (R۲)، کارایی نش ساتکلیف (NSE)، جذر میانگین مربعات خطا (RMSE) و میانگین خطا (ME)، صحت و دقت برازش ها ارزیابی شد. مقایسه میانگین آماره های ارزیابی با استفاده از روش توکی نشان داد که نحوه برآورد نفوذ تجمعی در مدل کوستیاکوف لوییز در مقایسه با سایر مدل ها، از روند پایدارتری برخوردار بوده و در اکثر کلاس های بافتی خاک و کاربری های موردبررسی حائز رتبه نخست ارزیابی بود. مقایسه میانگین نشان داد که علی رغم وجود اختلاف بین مدل ها در برآورد نفوذ تجمعی، اختلاف بین مدل ها در برآورد سرعت نفوذ معنی دار نبوده و در یک گروه قرار گرفتند. فارغ از نوع مدل مورداستفاده، بافت خاک و کاربری اراضی دو عامل اساسی تاثیرگذار بر سرعت نفوذ نهایی آب به خاک هستند که در کاربری مرتع به دلیل ساختمان خوب و پایداری خاک سرعت نفوذ نسبت به کاربری زراعی بیشتر و پتانسیل ایجاد رواناب کمتر است. طبق نتایج سرعت نفوذ با زمان در کاربری زراعی دارای تغییرات قابل توجه ای است؛ به نحوی که سرعت نفوذ در این کاربری در ابتدا بالا بود و با افزایش زمان از ۲ به ۲۴ ساعت، به شدت افت نمود. از این رو، در راستای کاهش اثرات اقدامات کشاورزی بر تضعیف کیفیت خاک و به منظور افزایش سرعت نفوذ آب به خاک در بارندگی های طولانی مدت و کاهش رواناب؛ اقدامات مدیریتی ازجمله گسترش کشاورزی حفاظتی و عملیات زراعی بی خاک ورزی و کم خاک ورزی نقش بسیار موثری خواهد داشت.
Keywords:
Authors
فرشته بتوخته
دانشجوی دکتری آبیاری و زهکشی،گروه مهندسی آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، مازندران، ایران.
مجتبی خوش روش
دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده مهندسی زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، مازندران، ایران.
حسین دهقانی سانیج
دانشیار موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :