تدوین و طراحی مدل ارزشیابی عملکرد مبتنی بر شایستگی معلمان دبیرستانی در ایران: کاربست رویکرد ترکیبی

هدف: طراحی مدل ارزشیابی عملکرد اثربخش معلمان، چالش عمده ای در وزارت آموزش و پرورش است و دست اندرکاران این حوزه از روش های ارزشیابی فعلی ناراضی اند. لذا هدف پژوهش حاضر این است تا مدلی برای ارزشیابی عملکرد مبتنی بر شایستگی معلمان دبیرستانی ارائه کند.مواد و روش ها: برای این پژوهش از روش ترکیبی (کیفی-کمی) اکتشافی استفاده شد. بخش کیفی با تکیه بر رویکرد نظریه داده بنیاد استراورس-کوربین و داده های تجربی حاصل از مصاحبه های باز ۲۰ خبره، صورت گرفت. از دل مصاحبه ها مدلی نظری برخاست که با فرآیند تحلیلی کدگذاری باز، محوری و انتخابی حاصل شد. از کدگذاری باز جهت اشباع رسیدن مفاهیم و ایجاد مقوله ها، کدگذاری محوری برای برخاستن مقوله ها و فرآیند ربط دهی آن ها به زیر مقوله های شان برای انتخاب پدیده محوری و از کدگذاری انتخابی برای ایجاد آرایش نظری مقوله های اصلی جهت ساخت مدل استفاده شد.بحث و نتیجه گیری: در نتیجه ساخت مدل، معیارهای عملکرد مبتنی بر شایستگی با زیر مقوله های شایستگی های رفتاری-اخلاقی-عاطفی، دانشی، حرفه ای، نگرشی، معیارهای عملکرد عمومی و تخصصی به‎عنوان پدیده محوری تبیین شدند. هم چنین استراتژی های نه گانه هدف گذاری در تعیین حدود و ثغور اهداف و شاخص ها، تعیین و درج کنش ها و پیش شرط ها و تاکتیک های لازم در طراحی، طراحی فرآیند جامع ارزشیابی عملکرد، هدایتگری و مشاوره برای معلمان، بسترسازی های ذهنی و قانونی برای ارتقاء ارزشیابی عملکرد، بالابردن کیفیت عملیات ارزشیابی عملکرد، انتخاب ارزشیاب، طراحی ابزار ارزشیابی عملکرد، تعیین شیوه و نوع اجرای ارزشیابی عملکرد در آن منتج شدند. نتایج نشان می دهند ارزشیابی عملکرد تحت تاثیر شرایطی علی، مداخله گر و زمینه ای روی می دهد که بر انتخاب استراتژی های مناسب و در نتیجه بر پیامدها تاثیرگذار هستند. روایی مدل با شاخص های لینکلن-گوبا و پایایی آن با استراتژی دوکدگذار موافق کرسول بررسی شد. با توزیع ۳۶۰ پرسشنامه به صورت تصادفی خوشه ای بین معلمان ۱۱ استان مدل نظری حاصل شده با روش های کمی معادلات ساختاری از طریق نرم افزار PLS۳ مورد آزمون قرار گرفت و تایید شد. روایی سازه با استفاده از تحلیل عاملی تائیدی و اکتشافی انجام شد و بارهای عاملی بالاتر از ۴/۰ و مقادیر اشتراک بالاتر از ۵/۰ بودند. مقادیر پایایی ترکیبی و آلفایکرونباخ برای همه متغیرها در مدل بالای ۷/۰ بود. بررسی برازش مدل ساختاری از شاخص های ضرایب معناداری t استفاده شد، که مقادیر t همگی بالای ۱.۹۶ بوده و روابط بین متغیرها را تایید کرد. هم چنین، پیشنهادات و رهنمودهایی برای پژوهش های آتی ارائه شد.   

تدوین و طراحی مدل ارزشیابی عملکرد مبتنی بر شایستگی معلمان دبیرستانی در ایران: کاربست رویکرد ترکیبی Keywords:

ارزشیابی عملکرد , ارزشیابی عملکرد مبتنی بر شایستگی , نظام آموزش و پرورش , معلمان دبیرستان