بررسی سودمندی قارچ اندوفیت Piriformospora indica و باکتری Azospirillum Sp. در افزایش تحمل گندم رقم سرداری (Triticum aestivum) به تنش شوری

شوری آب و خاک یکی از مشکلات جدی و رو به توسعه در سطح جهان است، که سطح وسیعی از اراضی کشور نیز با این مشکل مواجه هستند. کاربرد میکروارگانیسم های اندوفیت که از مهمترین میکروارگانیسم های خاک محسوب می شوند، در کاهش تنش ­های محیطی مانند شوری، به یک راهکار جهانی تبدیل شده است. بنابراین به منظوربررسی اثرات تلقیح قارچ اندوفیت Piriformospora indica و ریزوباکتریهای افزاینده رشد گیاه .Azospirillum sp بر رشد و خصوصیات فیزیولوژیکی گیاه گندم تحت تنش شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک ­های کامل تصادفی با سه تکرار در پاییز سال ۱۳۸۹ در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ایلام اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل کاربرد پنج سطح میکروارگانیسم ­های اندوفیت (قارچ پیریفورموسپورا ایندیکا، باکتری آزوسپیریلوم سویه های سازگار به مناطق شور و غیر شور، تلقیح توام قارچ و باکتری و شاهد) و چهار سطح شوری آب آبیاری (۲/۰، ۴، ۸ و ۱۲ دسی زیمنس بر متر) بود. نتایج نشان داد که قارچ پیریفورموسپورا ایندیکا تاثیر مثبت و معنی ­داری بر رشد، میزان زیتوده تر و خشک اندام های هوایی، کلروفیل و محلول های اسمولیت در گیاهان گندم تلقیح شده تحت شرایط شور و غیر شور داشت، به طوری که کاربرد قارچ منجر به کاهش اثرات سوء شوری و بهبود رشد گیاه گندم گردید. گیاهان گندم تلقیح شده با باکتریهای آزوسپیریلوم از میزان زیتوده، تجمع اسمولیت ­ها و کلروفیل بیشتری برخوردار بودند. تلقیح با باکتری آزوسپیریلوم سویه سازگار به شوری تاثیر مطلوب تری بر کلروفیل و میزان زیتوده داشت. نتایج این تحقیق نشان داد که تحت شرایط شوری می ­توان از میکروارگانیسم ­های اندوفیت در جهت افزایش رشد و عملکرد گیاه گندم استفاده نمود.