توسعه مدلی برای ارزیابی و رتبه بندی پروژه های عمرانی با توجه به احتمال وقوع ریسک و تاثیر آن در عملکرد ساخت (مورد مطالعه: معاونت مهندسی و مجری طرح های عمرانی یک رده نظامی)

افزایش سرمایه گذاری در بخش های عمرانی در نیروهای مسلح، علاوه بر تامین نیازهای اساسی می تواند تاثیر مثبتی در پیشبرد اهداف راهبردی داشته باشد، لیکن در راه رسیدن به این اهداف، ریسک هایی وجود دارد که لازم است پیش از شروع هر پروژه، این موارد شناسایی و کنترل شود. در این خصوص هدف اصلی این مقاله، شناسایی، ارزیابی و مدیریت ریسک پروژه های عمرانی یک رده نظامی از نیروهای مسلح ایران، با یک رویکرد تلفیقی فنون تصمیم گیری چند معیاره است. این رویکرد می تواند به عنوان ابزاری مناسب در خصوص سنجش ریسک های ساخت پروژه های عمرانی، برنامه ریزی جهت کنترل آنها و شناسایی پروژه های کم ریسک استفاده شود. در این پژوهش ابتدا با مطالعه کتابخانه ای، ریسک های ساخت پروژه های عمرانی استخراج می شود. سپس در مرحله اول رویکرد پیشنهادی، با کمک فن تحلیل سلسله مراتبی و نظرات خبرگان، ریسک های شناسایی شده بر اساس احتمال وقوع نسبت به یکدیگر، وزن دهی می شوند. در مرحله دوم تحقیق با بررسی میزان تاثیر ریسک های شناسایی شده در عملکرد ساخت و با کمک نظرسنجی دوم و روش ویکور، شناسایی پروژه های کم ریسک میسر می شود. نتایج مرحله اول نشان می دهد، ریسک های مربوط به نظارت، طراحی و ساخت و همچنین مسائل مالی و اعتباری در میان زیرگروه های اصلی از لحاظ احتمال وقوع نسبی با ضرایب ۳۸/۰ و ۲۸/۰ در رتبه اول و دوم قرار داشته و ریسک های مربوط به حوادث جغرافیایی و اقتصادی با ضریب اهمیت ۱۳/۰ در رتبه آخر قرار دارد. همچنین خروجی نظرسنجی در مرحله دوم، بیانگر فهرستی از پروژه های عمرانی رتبه بندی شده بر اساس میزان تاثیر ریسک در عملکرد ساخت آنهاست.

Keywords:

رتبه بندی , پروژه های عمرانی , مدیریت ریسک , تحلیل سلسله مراتبی , ویکور