ارزیابی و اولویت بندی شرکت های فعال در صنعت لاستیک سازی ایران با تاکید بر مخاطرات زیست محیطی زنجیره تامین پایدار

امروزه با توجه به افزایش آگاهی های مردم از مسائل زیست محیطی و سیاست های سخت گیرانه دولت ها، رقابت پذیری شرکت ها منوط به در نظر گرفتن مسائل زیست محیطی در کلیه سطوح زنجیره تامین است. با این حال، پیاده سازی و اجرای الزامات مدیریت زنجیره تامین سبز ساده نبوده و همواره با ریسک هایی رو به رو است. هدف اصلی پژوهش حاضر، ارزیابی و ربته بندی شرکت های فعال در صنعت لاستیک سازی با تاکید بر مخاطرات زیست محیطی زنجیره تامین پایدار با استفاده از رویکرد ترکیبی BWM-FVIKOR است. فاز اول تحلیل داده ها با به کارگیری تکنیک BWM(یکی از تکنیک های تصمیم گیری چند معیاره (MCDM) با قابلیت اطمینان بالاتر نسبت به سایر تکنیک های مشابه موجود) صورت گرفت و میزان اهمیت شاخص های دخیل در ریسک زنجیره تامین سبز اعم از: «ریسک های عملیاتی»، «ریسک های عرضه»، «ریسک های استرداد محصول»، «ریسک های مالی»، «ریسک های تقاضا»، «ریسک های سازمانی و دولتی» و معیارهای متناظر هریک از آن ها محاسبه شد. در فاز دوم با توجه به اوزان احصاء شده برای هر یک از معیارها، اقدام به رتبه بندی ۵ شرکت فعال در صنعت لاستیک سازی با استفاده از تکنیک FVIKOR شد. نتایج حاصل از اولویت بندی معیارها و زیرمعیارها نشان داد که «ریسک های مالی» مهم ترین شاخص در میان شاخص های دخیل در ریسک زنجیره تامین سبز است. در میان زیرشاخص ها نیز «نرخ های مربوط به تورم و ارز» از خوشه ریسک های مالی به عنوان مهم ترین زیرشاخص شناخته شد. همچنین نتایج حاصل از رتبه بندی ۵ شرکت فعال در صنعت لاستیک سازی حاکی از آن بود که شرکت دنا در بهترین وضعیت از نظر ریسک های زنجیره تامین سبز قرار دارد و بعد از آن شرکت های آرتاویل تایر، بارز، کویرتایر و ایران تایر به ترتیب رتبه های دوم تا پنجم را به خود اختصاص دادند. در پایان، یکسری پیشنهادات کاربردی برای مدیران و یکسری پیشنهادات علمی برای پژوهش های آتی پژوهشگران ارائه شده است.

Keywords:

زنجیره تامین سبز , تحلیل ریسک , صنعت لاستیک سازی , BWM , FVIKOR