تاثیر ازتوباکتر بر شاخص های رشدی، عملکرد و میزان اسانس دو توده محلی زیره سبز (Cuminum cyminum L.) در شرایط شوری

به منظور بررسی تاثیر ازتوباکتر بر شاخص های رشدی، عملکرد دانه و میزان اسانس دو توده محلی زیره سبز (Cuminum cyminum L.) در شرایط شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی و در سه تکرار در سال ۱۳۹۴ در دانشگاه کاشان به صورت گلدانی انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل دو توده محلی زیره سبز اردستان و مشهد اردهال، چهار سطح شوری (صفر، ۱۰۰، ۱۵۰ و ۲۰۰ میلی مولار کلرید سدیم) و دو سطح باکتری ازتوباکتر (تلقیح و عدم تلقیح بذر) بودند. نتایج نشان داد که شوری و تلقیح بذر با باکتری تاثیر بسیار معنی داری بر درصد و سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه و ارتفاع ساقه چه داشت. افزایش غلظت کلرید سدیم تا سطح ۲۰۰ میلی مولار منجر به کاهش معنی دار درصد جوانه زنی و سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه، ارتفاع ساقه چه، عملکرد دانه و عملکرد اسانس شد. همچنین نتایج نشان داد در هر دو توده و در تمام سطوح شوری، تلقیح با باکتری در مقایسه با شاهد، منجر به افزایش معنی دار کلروفیل a، کلروفیل b، میزان آنزیم های کاتالاز، آسکوربات پراکسیداز، عملکرد دانه و عملکرد اسانس گردید. توده محلی اردستان کلروفیل a و b، آنزیم های کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز درصد اسانس بیشتری در مقایسه با توده محلی مشهد اردهال داشت و شرایط شوری را بهتر تحمل نمود. در شرایط شوری تلقیح بذرها با باکتری ازتوباکتر به دلیل تاثیرات مثبت، توانست اثرات منفی تنش را کاهش داده و سرعت جوانه زنی، عملکرد دانه و عملکرد اسانس را نسبت به نمونه های شاهد بهبود ببخشد. بنابراین می توان در شرایط مشابه با این آزمایش، توده محلی اردستان را کشت نموده و برای کاهش اثرات شوری از تلقیح بذر با ازتوباکتر استفاده و عملکرد دانه و اسانس بالاتری بدست آورد.

Keywords:

ازتوباکتر , آنتی اکسیدان , تنش شوری , زیره (Cuminum cyminum L.) , سرعت جوانه زنی