اثر تنش شوری بر میزان و ترکیب اجزاء اسانس و خواص آنتی اکسیدانی گیاه بومادران (Achillea millefolium L.)

این پژوهش به منظور بررسی اثر شوری بر میزان و ترکیب اجزاء اسانس و خواص آنتی اکسیدانی گیاه بومادران (Achillea millefolium L.) در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تیمار شوری شامل سطوح صفر (شاهد)، ۵۰، ۱۰۰ و ۱۵۰ میلی مول در لیتر کلرید سدیم و چهار تکرار در شرایط کنترل شده گلخانه ای انجام شد. اسانس گیاه با استفاده از دستگاه کلونجر استخراج و با استفاده از روش های کروماتوگرافی گازی و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی اجزای تشکیل دهنده آن تفکیک و شناسایی گردید. سپس میزان پرولین برگ و فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره در غلظت های مختلف اندازه گیری شد. نتایج بررسی درصد وزنی اسانس افزایش معنی داری را در تیمار شوری ۱۵۰ میلی مول در لیتر نشان داد. عمده ترین ترکیب های تشکیل دهنده اسانس عبارت بودند از: دلتا-کادینول، ترانس بتا-فارنسن، آلفا-بیسابولول، کاریوفیلن اکساید، بورنئول و منتون که با افزایش شوری میزان این ترکیب ها افزایش نشان داد. برخی ترکیب ها مانند سابینن، سیس-بتا-اوسیمن و سیس-گاما-بیسابولن فقط در تیمار شاهد و ترکیب هایی مانند منتون، بتا-بیسابولون، اپی-بتا-سانتالن و ۸،۱-سینئول فقط در گیاهان تیمار شده با نمک مشاهده شدند. البته محتوای پرولین در تمامی تیمارها در مقایسه با نمونه شاهد افزایش نشان داد. بررسی فعالیت مهار رادیکال DPPH عصاره متانولی گیاه نیز نشان داد که خاصیت آنتی اکسیدانی و قدرت احیاءکنندگی عصاره با زیاد شدن غلظت شوری، افزایش یافته است و در واقع شوری تولید ترکیب های آنتی اکسیدانی بومادران را افزایش داده است.

Keywords:

بومادران (Achillea millefolium L.) , شوری , آنتی اکسیدان , پرولین , گاز کروماتوگرافی , DPPH