بررسی تغییرات پارامترهای اقلیمی بوم سازگان جنگلی در مقایسه با منطقه شهری

جنگل­ها با بیشترین ذخیره کربن در دنیا پتانسیل زیادی در تعدیل اقلیم جهانی بر عهده دارند، به­ طوری­که هر نوع تهدید در این بوم­ سازگان یا هر تغییر کاربری، منجر به تغییراتی در ترکیب پوشش گیاهی، کاهش تنوع و خدمات این بوم­سازگان در مقیاس محلی و منطقه­ ای تا جهانی خواهد شد. هدف مطالعه حاضر بررسی روند تغییرات پارامترهای اقلیمی در یک بوم ­سازگان جنگلی نسبت به یک منطقه شهری بود. از این رو پارامترهای کمینه و بیشینه دما، بارش و تابش تحت مدل LARS-WG برای دو دوره گذشته و آینده در منطقه جنگلی در ایستگاه کلیبر واقع در جنگل ارسباران و منطقه شهری در ایستگاه تبریز مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که تمامی پارامترهای اقلیمی مورد بررسی در دوره زمان گذشته بین منطقه جنگلی ارسباران و منطقه شهری تبریز دارای اختلاف معنی­داری (۰/۰۵p≤) بودند، به­ طوری­که دمای کمینه، دمای بیشینه و تابش در ایستگاه شهری تبریز با اختلاف معنی ­داری بیشتر از ایستگاه جنگلی ارسباران بود، اما میزان متوسط بارش در ایستگاه جنگل با اختلاف معنی­ داری بیشتر بود. هم­چنین بررسی پارامترهای مورد مطالعه در دوره آینده نیز نشان داد که به­ جز دمای کمینه سایر پارامترها دارای اختلاف معنی­ داری خواهند بود. مقایسه وضعیت آینده اقلیم در جنگل ارسباران نیز نشان داد که دمای کمینه و تابش با تفاوت معنی­ داری نسبت به گذشته افزایش خواهند یافت، اما دمای بیشینه و بارش علی­رغم کاهش، تفاوت معنی­ داری نخواهند داشت. به­ طور کلی مطالعه حاضر نشان داد که روند تغییرات اقلیمی در بوم­سازگان جنگلی نسبت به محیط شهری مورد مطالعه از شدت کمتری برخوردار است و این امر به­ مفهوم اثرات تعدیل ­کنندگی بوم­  سازگان جنگلی بر پارامترهای اقلیمی است.

Keywords:

Climate change , General Circulation Model (GCM) , Meteorology , Simulation , تغییرات اقلیمی , شبیه سازی , مدل گردش عمومی جو , هواشناسی