ارتباط بین خشکیدگی درختان بلوط ایرانی با عوامل محیطی و خصوصیات جنگل شناسی در جنگل حفاظتی دنا

     در سال های اخیر تغییرات اساسی در ساختار اکوسیستم­های جنگلی زاگرس روی داده است که از جمله آن می­توان به خشکیدگی گونه اصلی این منطقه، بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl.) اشاره کرد. بر این اساس در این تحقیق سعی گردید تا ارتباط بین میزان خشکیدگی درختان را با خصوصیات جنگل­شناسی و شرایط توپوگرافی و خاکی بررسی شود. پس از انجام جنگل گردشی قسمت­هایی از جنگل­ که دارای خشکیدگی هستند، مشخص و در هر شکل زمین (ارتفاعات، شیب­ها، جهات جغرافیایی و فرم زمین متفاوت)، سه پلات انتخاب شد. در مجموع ۲۳ پلات در منطقه دنا نمونه­برداری شد. در هر پلات، متغیرهای فیزیوگرافی و جنگل­شناسی ثبت و نمونه خاک برای آزمایش­های فیزیکی و شیمیایی خاک برداشت شد. سپس درختان در سه کلاسه مختلف خشکیدگی کم (۱۵-۰ %)، متوسط (۳۰-۱۵ %) و بالا (۳۰ < %) تقسیم­بندی ­شدند. نتایج نشان داد که شیب­های زیاد و جهت­های جنوبی از درصد خشکیدگی بیشتری برخوردارند، اما متغیر­های خاکی هیچ­گونه رابطه معنی­داری با خشکیدگی نشان ندادند. نتایج جنگل­شناسی نیز نشان داد که­ بیشترین خشکیدگی در درختان با قطر­های کم و متوسط و نیز با مساحت تاج­پوشش بیشتر اما ارتفاع کمتر وجود دارد. از طرف دیگر نتایج همبستگی، رابطه معنی­دار مثبت بین تعداد جست زیاد و درصد خشکیدگی را نشان داد. درواقع درختان در فرم شاخه­زاد، بیشترین خشکیدگی را داشتند. به طورکلی می­توان گفت که شرایط توپوگرافی و جنگل­شناسی ازجمله عوامل مهمی هستند که می­توانند بر چگونگی پراکنش خشکیدگی درختان بلوط ایرانی به­ویژه بر روی درختان کوچک­­ و شاخه­زاد تاثیر بگذارند.

Keywords:

Amount of coppice shoot , Decline , Kohgilouye and Boyerahmad , Slope , Soil characteristics , خصوصیات خاک , خشکیدگی , تعداد جست , شیب , کهگیلویه و بویراحمد