بررسی تاثیر سازه های عرضی بر تشدید سیل گیری در حوزه آبخیز منشاد یزد

  ساخت و سازهای غیراصولی و اشغال اراضی حاشیه رودخانه منشاد یزد اثرات مهمی در نابسامانی بستر و تشدید خطر سیل به همراه داشته است. به ­نحوی­ که در بسیاری از موارد عرض کنونی بستر از عرض مجاز کمتر شده و امکان عبور سیلاب­های با دوره بازگشت کمتر از ۲۵ سال را محدود نموده است. بر اساس آئین­نامه­های موجود، رعایت عرض بستر بر اساس سیلاب­های با دوره بازگشت ۲۵ ساله به عنوان حریم ضروری است. در تحقیق حاضر به منظور تعیین حریم رودخانه­ از دبی­های با دوره بازگشت ۲۵ سال استفاده شد . بر اساس نتایج بدست آمده با توجه به ساخت و سازهای انجام شده در حال حاضر متوسط عرض بستر این رودخانه در بازه اصلی در حدود ۰۷/۸ متر است و کف رودخانه نسبت به شرایط طبیعی یا اولیه در حدود ۲/۱ متر بالاتر آمده است. برای عبور سیلاب­های با دوره بازگشت ۲۵ سال باید عرض بستر تا ۸/۱۲ متر تعریض شود و با حذف سازه­های عرضی و احداث دیواره­های حایل طولی نسبت به هدایت سیل به خارج از منطقه اقدام گردد . علاوه­براین به منظور کاهش خسارات و بلایای طبیعی و تنها با قبول ریسک خطر ۵ درصد، در فاصله ۲۵ متری از جوانب تالوگ رودخانه نباید هیچ گونه اقدام سازه­ای صورت گیرد.

Keywords:

سیل گیری , رودخانه , حریم , تعریض بستر , منشاد , یزد