مدیریت زراعی علف های هرز مزارع گندم با تاکید بر یولاف وحشی زمستانه (Avena ludoviciana Durieu) و خاکشیر (Descurainia sophia ( L.) Schur)

در این تحقیق، اثر مقادیر مختلف کود نیتروژن، تراکم بوته و رقم بر مدیریت علف های هرز گندم با تاکید بر کنترل یولاف وحشی زمستانه (Avena ludoviciana) و خاکشیر (Descurainia sophia) مورد ارزیابی قرار گرفت. آزمایش به­صورت کرت­های خردشده فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور واقع در ورامین در سال زراعی ۱۳۹۰ انجام و کود به عنوان عامل اصلی و ترکیب رقم-تراکم به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که با افزایش تراکم گندم در دو رقم پیشتاز و طوس، وزن خشک و فراوانی یولاف وحشی زمستانه، خاکشیر و کل علف های هرز کاهش می یابد، به­طوری­که کم­ترین فراوانی یولاف در تراکم ۷۰۰ بوته در متر مربع در رقم­های پیشتاز و طوس به­ترتیب با ۵۵/۳ و ۶۶/۳ و خاکشیر به­ترتیب با ۳۳/۳ و ۶۶/۳ عدد بود. این در حالی بود که افزایش کود اوره، سبب افزایش فراوانی و وزن خشک یولاف وحشی زمستانه، خاکشیر و کل علف های هرز شد، به­طوری که کم­ترین فراوانی علف های هرز (۳۳/۹ عدد در مترمربع) در تراکم ۷۰۰ بوته در متر مربع و در سطح کودی ۲۵۰ کیلوگرم در هکتار در رقم طوس مشاهده شد. نتایج نشان داد که تراکم بالاتر به­دلیل رقابت درون گونه ای منجر به کاهش عملکرد شد. با توجه به کاهش عملکرد در رقم طوس، تراکم مناسب برای این رقم ۵۰۰ بوته بود، در حالی­که رقم پیشتاز هم به سطوح کود و هم به تراکم واکنش مثبت نشان داد و مقدار ۶۰۰ بوته در متر مربع برای غلبه آن بر یولاف وحشی، خاکشیر و کل علف های هرز مناسب بود. اگرچه کود اوره منجر به افزایش وزن خشک یولاف وحشی زمستانه، خاکشیر و کل علف های هرز شد، اما جهت رسیدن به عملکرد دانه مطلوب، مقادیر ۲۵۰ و ۴۵۰ کیلوگرم در هکتار کود اوره به­ترتیب در ارقام طوس و پیشتاز مناسب بودند. از آنجا که جهت کنترل علف های هرز با استفاده از افزایش تراکم گندم، باید مصرف کود را نیز افزایش داد، بنابراین در صورت استفاده از این روش ها با رویکرد کاهش مصرف علف کش، بین این عوامل باید تعادل مناسبی برقرار کرد.

Keywords:

تراکم گیاه زراعی , کود نیتروژن , مدیریت تلفیقی علف هرز