بررسی برخی ویژگی های بوم شناختی گیاه دارویی (Artemisia sieberi Besser.) و تخمین تراکم آن به روش شبکه های عصبی در بخش روداب سبزوار

چکیده     درمنه دشتی (Artemisia sieberi Besser) از تیره Asteraceae گونه­ای دارویی در فلور ایران بوده که اسانس آن در درمان بیماری­های انگلی و عفونی کاربرد دارد. طی سالیان اخیر، بخش­هایی از رویشگاه­های درمنه، توسط عوامل انسانی تخریب شده است. این تحقیق با هدف بررسی نیازهای آت اکولوژی و برآورد تراکم درمنه در سال ۱۳۹۶ در منطقه روداب سبزوار انجام گرفت. ابتدا محدوده درمنه­زار بر روی عکس­های ماهواره­ای، تعیین و اطلاعات بوم شناختی آن، شامل (توپوگرافی، اقلیم، خاک، زمین­شناسی و فنولوژی) جمع­آوری گردید. در مرحله­ی بعد، تراکم درمنه در مراتع تخریب­ شده با استفاده از مدل شبکه عصبی مورد آزمون قرار گرفت. بدین منظور ۷۰ نمونه تصادفی خاک متشکل از متغیرهای مستقل (بافت، EC،SAR ، pH،N ،P ،K ، کاتیون­ها، ماده آلی و درصد آهک) و نیز تراکم درمنه (متغیر وابسته) برای ساخت مدل­ استفاده گردید. نتایج نشان دادند که درمنه دشتی، ارتفاعات ۱۴۰۰ تا ۱۸۰۰ متر، شیب­های صفر تا ۱۲%، بارندگی ۱۶۰ تا ۲۰۰ میلی متر و خاک­های لومی تا لومی­ماسه­ای آهک­دار با شوری کم را ترجیح می‎‎دهد. فعالیت رویشی درمنه از اواخر اسفند شروع شده و تا اوایل آذر بذرها می­رسند. همچنین نتایج پیش­بینی مدل نشان داد، کمترین تراکم درمنه با ۱۱/۰ در مترمربع مربوط به اراضی می­باشد که ۴۰ سال تحت تنش شخم قرار داشته­اند و بیشترین تراکم درمنه با ۴/۰ در مترمربع مربوط به اراضی است که دو سال از تخریب آنها می­گذرد.مدل رگرسیون (R۲) نشان داد که متغیرهای مستقل، ۹۵% در تعیین تراکم درمنه نفش دارند.

Keywords:

درمنه دشتی , آت اکولوژی , تراکم , شبکه عصبی