تعیین ترکیب شیمیایی، فراسنجه های تولید گاز و قابلیت هضم انواع گیاهان خودرو در شرایط آزمایشگاهی

این پژوهش به ­منظور تعیین ترکیب شیمیایی، فراسنجه های تولید گاز و قابلیت هضم برون­تنی گیاهان خودروی قیاق (Echinochola crus-gali)، تاج خروس (Portulaca oleracea)، سلمه (Sorghum halepense)، سوروف (Amaranthus retroflexus)، پنجه مرغی (Chenopodium album) و خرفه (Cynodon dactylon) در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد. گیاهان مورد مطالعه در مرحله­­ بلوغ از منطقه گنبد کاووس ­جمع­ آوری­ شدند. نتایج نشان داد که در بین گونه ­های مختلف، از نظر ترکیب شیمیایی اختلاف وجود دارد (۰/۰۵>P). گیاه خرفه از نظر مقدار خاکستر (۲۶/۵۴ درصد) و پروتئین خام (۱۸/۹۱ درصد) بالاترین و از نظر الیاف نامحلول در شوینده خنثی (۱۸ درصد) پایین ­ترین مقدار را داشت. بالاترین مقدار الیاف نامحلول در شوینده خنثی (۶۶ درصد) و فنل کل (۱۵/۵ درصد) و پایین ­ترین مقدار خاکستر (۹/۷۵ درصد) مربوط به قیاق بود. بین تیمار­های آزمایشی از نظر پتانسیل و ثابت نرخ تولید گاز اختلاف معنی­داری وجود داشت (۰/۰۵>P)؛ به ­طوری ­که خرفه و سلمه به ­ترتیب پایین ­ترین و بالاترین پتانسیل تولید گاز را دارا بودند (۱۳۱/۷ و ۲۵۵/۷ میلی­ لیتر در گرم ماده خشک). بالاترین و پایین ­ترین غلظت اسیدهای چرب کوتاه زنجیر به ­ترتیب مربوط به گیاهان خود­روی سوروف و سلمه بود (۰/۱۷۱ و ۰/۴۱۳ میلی ­مول به ازاء گرم ماده خشک). بالاترین و پایین ­ترین میزان قابلیت هضم ماده خشک و ماده آلی، تولید توده پروتئین میکروبی و بازده تولید پروتئین میکروبی به ­ترتیب مربوط به خرفه و قیاق بود. نتایج نشان داد که علف­ های خودروی مورد مطالعه در این آزمایش، از پتانسیل غذایی متفاوت برخوردار بودند، ولی در عین حال، این گیاهان قابلیت استفاده در تغذیه دام را دارا می باشند.

Keywords:

ترکیب شیمیایی , قابلیت هضم , تولید گاز , علف های خودرو