تنوع ژنتیکی و تبارشناسی کوکر شکم سفید ( ۱۷۶۶,Pterocles alchata (Linnaeus با استفاده از توالی ناحیه سیتوکروم بی میتوکندری در شمال شرق ایران (مطالعه موردی: منطقه گمیشان)

یکی از بزرگ ­ترین جمعیت های کوکر شکم سفید (Pterocles alchata) با بیش از چند هزار قطعه در فصل پاییز و زمستان در منطقه گمیشان استان گلستان پراکنش دارد. این گونه در زیستگاه های استپی خشک، باز و بدون درخت و بوته های بلند زیست می کند و با وجود کاهش جمعیت این گونه به ­دلیل استفاده از سموم آفت کش، شکار غیرقانونی، تغییر زیستگاه و اقلیم، تاکنون هیچ ­گونه مطالعه بوم شناسی و ژنتیکی بر روی این گونه در ایران صورت نگرفته است. در این تحقیق برای دستیابی به اولین اطلاعات در مورد روابط ژنتیکی در میان جمعیت های کوکر شکم سفید در شمال­ شرق ایران ۹ نمونه بافت این گونه در منطقه گمیشان جمع آوری شد. پس از استخراج دی ان ای، ژن سیتوکروم بی میتوکندری در ۹ نمونه توسط واکنش زنجیره ای پلی مراز، تکثیر و ۹۱۲ جفت نوکلئوتید از این ژن برای هر نمونه توالی یابی و ویرایش شد. براساس نتایج در بین نمونه های توالی یابی شده، سه هاپلوتایپ متفاوت شناسایی و تنوع هاپلوتایپی برابر با ۰/۴۱۷ برآورد شد. نتایج درخت تبارشناسی با روش Bayesian و بیش ­ترین احتمال نشان داد که تمامی نمونه ها مربوط به یک شاخه هستند و به­ خوبی از دو گونه کوکرگندمی (P. coronatus) و کوکرناماکوا (P. namaqua) که تنها توالی های ثبت شده از جنس کوکر در ژن بانک بودند جدا شده است که این امر بیانگر روند تکاملی خاص این گونه از سایر گونه های این جنس است. این مطالعه به­ عنوان نقطه آغاز مطالعات بر روی کوکر شکم سفید با استفاده از ناحیه سیتوکروم بی در دنیاست که می تواند روابط تبارشناسی جمعیت های مختلف این گونه را مشخص کند.

Keywords:

کوکر شکم سفید , تبارشناسی , تنوع ژنتیکی , سیتوکروم بی , گمیشان , استان گلستان