مروری بر ارزشیابی برنامه های درسی دوره ابتدایی در ایران (پژوهش مروری نظام مند به همراه پژوهش کیفی)

پژوهش حاضر، به منظور بررسی ارزشیابی برنامه های درسی دوره ابتدایی در ایران صورت پذیرفته است. این پژوهش توصیفی و نوع آن کیفی- کاربردی است و جمع آوری داده ها از طریق مرور نظام مند مقالات مرتبط با برنامه ریزی درسی مقطع ابتدایی در بازه زمانی ۱۳۹۱ لای ۱۳۹۹ صورت گرفته است که بررسی آن ها به روش تحلیل محتوای استقرایی است. جستجو و گردآوری مقالات از طریق پایگاه های علمی فارسی اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی، پرتلا جامع علوم انسانی، علم نت و نورمگز صورت گرفت. ۱۸ مقاله جهت ورود به تحلیل انتخاب شدند. همچنین از روش مصاحبه بدون ساختار با ۷ نفر از خبرگان) ۲ نفر مرد و ۵ نفر زن( که شامل سرگروه های منطقه ای یا استانی هر درس در استان سیستان و بلوچستان بودند، استفاده گردیده است. ملاک انتخاب افراد شرکت کننده داشتن حداقل ۱۰ سال سابقه کار و سمت سرگروه منطقه ای یا استانی دروس مقطع ابتدایی بود. معیار توقف نمونه گیری اشباع اطلاعاتی بود که در این پژوهش با تعداد ۷ نفر به اشباع رسید. در تحلیل محتوا ۴ طبقه اصلی از مصاحبه ها استخراج گردید که شامل اهداف برنامه، رضایت معلم از برنامه درسی، شیوه های تدریس و یادگیری و اهداف یادگیری است که در ارزشیابی برنامه درسی دوره ابتدایی باید مد نظر قرار گیرد. جهت سادگی تحلیل محتوای مقالات مرتبط به ارزشیابی برنامه درسی دوره ابتدایی، تعیین عوامل و مولفه های اثرگذار در این مهم و مقایسه مولفه های به دست آمده از مقالات با نتایج مصاحبه های انجام شده، اقدام به تلخیص مولفه ها و داده ها شد. پس از انجام مصاحبه ها و تحلیل مقالات مرتبط، مهم ترین مولفه های ارزشیابی استخراج شده شامل ویژگی های محتوایی، روش تدریس/ آموزش، نحوه ارزشیابی از آموخته ها، اهداف آموزش و مکان آموزش بود.

Keywords:

مرور , ارزشیابی , برنامه درسی , دوره ابتدایی