ابزارها و قواعد شناخته شده سیاست های پولی در اقتصاد ایران

تقلیل دخالت های مستقیم بانک های مرکزی در بازار های مالی و حضور کمرنگ تر دولت ها جه استقراض در بازار های مالی ویژگی های مهمی است که در دو دهه آخر قرن بیستم در بیشتر اقتصادها ملاحظه می شوند. از طرف تحولات بازار های مالی و ابداع ابزار های متنوع مالی توسط موسسات مالی و حتی غیرمالی موجب شده است که حجم پول و نقدینگی به صورت متغیری درونزا درآید. از این رو اعمال سیاست های پولی به صورت غیرمستقیم بیشتر از کانال اثرگذاری بر نرخ بهره و از آن طریق اثرگذاری بر بخش حقیقی اقتصاد است. مطالعه موردی سیاست های پولی کشور در طول برنامه سوم ناسازگاری های گسترده ای به جهت نکات فوق نشان می دهد. نقش ناکافی نرخ سود در سیستم مالی، عدم استفاده از شاخص شرایط پولی حاکم و به کاارگیری ابزار های پولی محدود سنتی، بی توجهی به قواعد شناخته شده سیاست های پولی و اعمال سیاست های انبساطی مالی توسط دولت بدون توجه به ابعاد پولی آن اعمال سیاست های پولی را به لحاظ اثرگذاری بر اهداف نهایی اگر نگوییم غیرممکن، حداقل بسیار دشوار نموده است. توسل به اعمال قاعده تیلور و برداشت خاصی از قاعده تیلور با روش اقتصادسنجی که مناسب با شرایط پولی ایران است نیز نشان می دهد در طول برنامه سوم، اهداف کنترل نرخ تورم و مقابله یا شکاف GDP سیاستی متفاوت با سیاست پولی حاضر طلب می کند. کاهش نرخ سود در جهت این اهداف نیست. سیاست های پولی کشور دنباله رو هزینه های دولت و درآمد های نفتی کشور بوده و نتوانسته است در راستای حصول اهداف معمول سیاست پولی حرکت کند. طبقه بندی JEL: E۳ E۵۲ , E۵۸.

Keywords:

ابزار سیاست پولی , اهداف سیاست های پولی , شاخص شرایط پولی MCI , قاعده تیلور , گسترش مالی , مدل اقتصادسنجی