بررسی مقایسهای زبان نمادین در آثار عرفانی رسالهالطیر ابنسینا و منطقالطیر عطار

از روزگاران گذشته نماد و نمادپردازی شیوه­ای در بیان داستان­ها و اسطوره­ها بوده­است.  زبان به­عنوان بستری برای این نمادپردازی به­شمار می­رفته­است. حرکت اجتماعی- فرهنگی عرفان و تصوف نوعی زبان خاص را می طلبید تا فهم معانی عمیق آن برای کسانی که با این مفاهیم بیگانه­اند، به­آسانی میسر نگردد. ابن­سینا در رسالهالطیر خود و عطار در منطق­الطیر از نمادهایی برای بیان مفاهیم ثانویه که خاص حوزه عرفان است بهره­برده­اند. مقاله حاضر به­شیوه توصیفی تحلیلی به بررسی مقایسهای انواع نمادها در دو متن یاد­شده­ می­پردازد. نتیجه پژوهش حاضر بیانگر این است که ابن­سینا و عطار هر دو از نماد برای بیان مفاهیم عرفانی بهره­برده­اند؛ به­گونه­ای که می­توان این دو اثر را داستان­هایی نمادین (سمبولیک) با رنگ عرفانی دانست. بیشتر نمادهای این دو اثر به­ویژه منطق­الطیر از جمله نمادهای وضعی (قراردادی) است. به­این­معنا که حاصل ابتکار و خلاقیت ابن­سینا و عطار می­باشد. جدای­از­این، می­توان نمادهای سنتی (عمومی) را نیز در این دو اثر یافت.

Keywords:

عرفان , نماد , نمادپردازی , ابن سینا , رسالهالطیر , عطار , منطق الطیر