نماد عرفانی رنگ در هنر و معماری اسلامی

اگرعرفان را به معنای شناخت ودریافت شهودی خدا واسماءوصفات او بدانیم، همه اسماءالهی به طورعام و برخی مانندمصور، خالق، بدیع، باریءوجمیل به طورخاص با هنر، زیبائی وآفرینندگی پیوند دارد.«رنگ» نمادین ترین تمثیل تجلی­کثرت دروحدت است، زیرا ذات مجرد بیرنگ نورکه خود نماد کامل وحدت است، با رنگ تجسم می­یابد ونوربدون تعین مادی، با رنگ تعین می­یابد وعاملی برای ظهور ومحل رویت آن می­شود. رنگ ­ها درهنر، جنبه کیمیائی داشته وهررنگ، دارای تمثیلی خاص­ ورابطه­ با یکی ازاحوالات درونی انسان است.درهنراسلامی، نورورنگ نموددیگری پیدا می­کند، به عنوان مثال: رنگ سفید، نماد وجود مطلق وگواهی بروحدت درکثرت است که جامع رنگ­ هاست.رنگ سیاه، نماد اصل تعالی ودست نایافتنی است که با رنگ خانه کعبه تناسب دارد ومجمع رنگ­ هاوگستره پربسامد مفهوم هاست.معماری اسلامی به دنبال الهام از مفاهیم کلام الهی و روائی درتلاش است تا فضای روحانی واحدی را خلق کند که عالم ملکوت و ناسوت را به هم قرین سازد ونقوش، اشکال و رنگها نشانه بارزی برای القای معانی پنهان هستند و مخاطب ازطریق حضوردرفضای معماری به درک شهودی­آن معانی نایل میشود. دغدغه اصلی این پژوهشکه به روش تحلیلی­ ارائه می­گردد، چگونگی وکارکرد بازتاب وجود رنگ­ ها وترکیبات آنهادرهنر ومعماری ایرانی است. به نظرمی­رسد هنرو معماری­ اسلامی سعی دارد تا احدیت خداوند را لابه لای رنگ­ ها، فرم ­ها، انوار واصوات و به تعبیری معنا را درصورت متجلی سازد.

نماد عرفانی رنگ در هنر و معماری اسلامی Keywords:

هنر اسلامی , معماری اسلامی , نور , نماد رنگ , تجلی حق