شبیه سازی رواناب حاصل از ذوب برف با استفاده از مدل SRM (مطالعه موردی حوزه آبخیز کاسگان)

برف در حوضه های کوهستانی و مرتفع عامل مهم و کنترل کننده رژیم جریان محسوب می شود به همین دلیل در مناطق کوهستانیهیدرولوژی برف اهمیت و ارزش زیادی دارد. علاوه بر این تخمین، شبیه سازی و پیش بینی جریان ناشی از ذوب برف در زمینه هایمختلف دارای اهمیت وکاربرد می باشد. ویژگی های فیزیک برف، پایش با سنجش از دور را ممکن ساخته است و به دلیل نیاز به پایشپیوسته ی سطح برف گیر تصاویر ماهواره ای سنجنده MODIS به علت قدرت تفکیک زمینی و زمانی مناسب برای این منظور است. مدلرواناب ذوب برف یا مدل SRM یک مدل درجه-روز بوده که به منظور شبیه سازی رواناب روزانه در حوضه های کوهستانی طراحی شدهاست. در این تحقیق از این مدل جهت شبیه سازی جریان در حوضه آبخیز کاسگان واقع در استان اصفهان استفاده شده است. از نقشه هایمدل رقومی ارتفاع به منظور مشخص کردن حوزه آبخیز بالادست ایستگاه هیدرومتری تنگ زردآلو و همچنین تقسیم حوزه به مناطقارتفاعی ۵۰۰ متری استفاده شد. پوشش برف در مناطق ارتفاعی متفاوت با استفاده از تصاویر بدون ابر سنجنده MODIS طی سال های۱۳۹۱ تا ۱۳۹۲ به دست آمد. با بررسی داده های هواشناسی و هیدرومتری و اطلاعات منطقه، پارامترهای ورودی به مدل تهیه شد.صحت مدل با دو شاخص آماری به نامه ای ضریب تبیین ((R(۲ و اختلاف حجم ((D(v) بین رواناب اندازه گیری شده در منطقه و برآوردشده توسط مدل تعیین گردید و نتایج حاصله که مدل برای فصل ذوب در سال آبی ۹۲ - ۱۳۹۱ محاسبه کرده بود، مقدار ضریب تبیینرا ۶۲ / ۰ و اختلاف حجم را ۵۲ / ۲۲ % نشان داد. این نتایج نشان میدهد که مدل SRM نسبتا به منظور شبیه سازی روزانه رواناب درحوزه آبخیز مورد مطالعه مناسب می باشد.

Keywords:

سطح پوشش برف , MODIS , شبیه سازی , درجه- روز , SRM