سروش استانبول: پیش درآمدی بر روزنامه نگاری ملی گرایانه و تجددخواه

یکی از دستاوردهای انقلاب مشروطه پویایی حیات روزنامه نگاری مستقل و انتقادی در ایران بود. از نمایندگان برجسته این شیوه روزنامه­نگاری علی اکبر دهخدا بود که مقالات وی در روزنامه صور اسرافیل فصل جدیدی در حیات روزنامه نگاری ایران گشود. فعالیت دهخدا در استبداد صغیر با انتشار صور اسرافیل سوئیس و سروش استانبول ادامه یافت. بررسی مقالات سروش می تواند به روشن شدن ابعادی از یک مقطع مهم و پرتلاطم تاریخ ایران کمک کند. مبنای این پژوهش بررسی و تحلیل محتوای سروش استانبول در چند محور است. نتیجه این بررسی حاکی از آن است که سروش را می توان پیشگام طرح موضوعاتی دانست که عمدتا با مسئله استقلال و تمامیت ارضی ایران پیوند داشت و زمینه ساز یک گفتمان تجددگرا در فرهنگ سیاسی این زمان شد. به نظر می رسد این تحول پس از مشروطه نخست در روزنامه سروش بازتاب یافت و سپس در مجله هایی چون کاوه، آینده و ایرانشهر وجه آشکاری به خود گرفت.

Keywords:

مشروطه , تجدد , استقلال و تمامیت ارضی , دهخدا , سروش استانبول