وضعیت اجتماعی زن در ایلام باستان: وصیت نامه ایلامی گیمیل ادد از دوره سوکل مخ ها (۱۶۵۰ ق.م)

اگرچه متون تاریخی به زبان ایلامی از دوره ایلامی قدیم نادر هستند، اما از شوش در دوره سوکل مخ ها نزدیک به ۵۵۰ سند حقوقی به زبان اکدی و در موضوعات گوناگون حقوقی به دست آمده است که فرصتی بی نظیر برای مطالعه نهادهای حقوقی و اجتماعی ایلام باستان فراهم می کند. مقاله حاضر ضمن ویرایش و ترجمه وصیت نامه گیمیل ادد، اهل شوش از سده ۱۷ ق. م، به چگونگی قانون وصیت در ایلام باستان می پردازد. مقاله حاضر ابتدا برای مشخص کردن بستر تاریخی دوره سوکل مخ ها را تعریف می کند. سپس با تکیه به اسناد همزمان از بین النهرین و شوش درباره دامنه اختیار افراد برای وصیت کردن و جنبه های حقوقی وصیت توضیح می دهد.سرانجام وصیت نامه ایلامی گیمیل ادد و یک سند مرتبط از دیدگاه صورت و ماهیت مطالعه خواهد شد. مطالعه حاضر نشان می دهد که والدین نمی توانستند بدون دلیل فرزندان خود را از ارث محروم کنند؛ اما کوتاهی فرزندان در نگهداری از والدین دلیل کافی برای محروم کردن از ارث دانسته می شد. سند حاضر نشان می دهد که زنان ایلامی علاوه بر اهلیت دارا شدن، اهلیت اجرای حق نیز داشته اند و می توانسته اند مستقلا در اموال خود تصرف کنند و معاملات حقوقی انجام دهند. چون این اسناد تا کنون به زبان انگلیسی هم منتشر نشده اند، ترجمه انگلیسی را به متن افزوده ایم.

Keywords:

ایلام , زن , وضع اجتماعی , وصیت نامه , سوکل مخ , ارث