مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد(ACT) و درمان مبتنی بر شفقت(CFT) بر کیفیت زندگی دختران نوجوان دارای رفتار پرخطر

مقدمه: عوامل زیادی در بروز رفتارهای پر خطر دانش آموزان نقش دارد که از آن جمله می توان به فقدان مهارت های لازم نام برد. از این رو، هدف از انجام این تحقیق مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد(ACT) و درمان مبتنی بر شفقت(CFT) بر کیفیت زندگی دختران نوجوان دارای رفتار پرخطر می باشد. مواد و روش ها: طرح پژوهش آزمایشی گسترش یافته است. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر نوجوان پایه دهم رشته علوم انسانی سال تحصیلی ۹۶-۹۵ شهر رشت است که ۴۵ نفر به روش نمونه گیری خوشه ای تک مرحله ای انتخاب شده و به شکل تصادفی در سه گروه ۱۵نفره یعنی دو گروه آزمایشی و یک گروه کنترل قرار گرفتند و از آنان پیش آزمون گرفته شد. برای گروه آزمایشی اول، درمان(ACT) و گروه آزمایشی دوم، درمان(CFT)، طی ۸ جلسه ۹۰ دقیقه ای مداخله صورت گرفت. سپس از هر سه گروه پس آزمون گرفته شد. ابزارها شامل مقیاس خطرپذیری نوجوانان ایرانی و کیفیت زندگی بود. داده ها از طریق تحلیل کواریانس چند متغیره و تعدیل بونفرونی به وسیله SPSS vol.۱۶ تحلیل شد. یافته های پژوهش: یافته ها نشان می دهند که هر دو درمان بر کیفیت زندگی کل(P<۰.۰۱) اثربخش می باشند و بین اثربخشی دو درمان تفاوت معناداری می باشد. میانگین کیفیت زندگی قبل از درمان ACT در گروه آزمایش اول ۸۷/۳۳ و بعد از درمان ۳/۵۲ و میانگین کیفیت زندگی قبل از درمان CFT در گروه آزمایش دوم ۵/۳۳ و بعد از درمان، ۵۶/۴۴ (P<۰.۰۱) می باشد. در حالی که در گروه کنترل، میانگین کیفیت زندگی افزایشی نیافته است. مقایسه میانگین ها نشانگر اثربخشی بیشتر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد(ACT) در بعد سلامت روانی در گروه آزمایشی اول و اثربخشی بیشتر درمان مبتنی بر شفقت(CFT) در بعد سلامت جسمانی در گروه آزمایشی دوم در مقایسه با گروه کنترل می باشد(P<۰.۰۱). بحث و نتیجه گیری: از این رو به کار بردن هر دو درمان می توانند تاثیر مهمی بر کیفیت زندگی دختران نوجوان دارای رفتار پرخطر داشته باشد و منجر به بهبود زندگی آنان شوند.  

Keywords:

Compassion , Acceptance and commitment therapy , Adolescent , High-risk behavior , شفقت , درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد , نوجوان , رفتار پر خطر