سیویلیکا را در شبکه های اجتماعی دنبال نمایید.

ماجرای سجده بر شاه در دربار شاه اسماعیل اول (۹۳۰-۹۰۷ه.ق) و شاه تهماسب اول (۹۸۴-۹۳۰ ه): با تکیه بر منابع سده دهمه و اوایل سده یازدهم ه

Publish Year: 1388
Type: Journal paper
Language: Persian
View: 212

This Paper With 17 Page And PDF Format Ready To Download

Export:

Link to this Paper:

Document National Code:

JR_JHRU-1-2_007

Index date: 2 December 2021

ماجرای سجده بر شاه در دربار شاه اسماعیل اول (۹۳۰-۹۰۷ه.ق) و شاه تهماسب اول (۹۸۴-۹۳۰ ه): با تکیه بر منابع سده دهمه و اوایل سده یازدهم ه abstract

تشکیل حکومت صفوی در آغاز قرن دهم هجری با ظهور قدرت ازبکها در ماوراء النهر و گسترش امپراتوری آسیایی عثمانها در غرب قلمرو صفویان، همزمان شد. در این میان سیاستهای مذهبی صفویان در جهت ترویج تشیع به عنوان مذهب رسمی، زمینه مناسبی برای ازبکان و عثمانیهای گسترش­طلب فراهم ساخت تا ادعاهای ارضی و سیاسی خود را در پناه اختلافات دینی توجیه کنند. از این روست که در این دوره، در کنار درگیریهای سیاسی و نظامی، ما با انبوهی از نوشته­های رسمی و غیر رسمی علیه سیاستهای مذهبی صفویه و گسترش به اصطلاح ادبیات ردیه­نویسی روبه­رو هستیم. آنچه در این مقاله بررسی خواهد شد، یکی از مسائلی است که در همین گونه از نوشته­ها مطرح شده و در تاریخهای رسمی صفویه در قرن دهم و اوایل قرن یازدهم ه اطلاعی از آن داده نشده است. ماجرا از این قرار است که شاهان صفوی متهم می­شوند به اینکه رعایای خود را ملزم ساخته­اند به هنگام بار یافتن نزد شاه، بر او سجده کنند. در این مقاله اطلاعاتی که در منابع دست اول علیه این اقدام و یا در توجیه آن آمده است، مطرح می­شود. سپس سعی خواهیم کرد سرنخهایی برای یافتن خاستگاه رسم سجده بر شاه در دربار صفوی بیابیم. در این میان، نظریه­ای که در پی تایید آن خواهیم بود، این است که سجده کردن بر انسان در اصل آیینی برای تعظیم شخصیتهای انسانی، در میان ترکان آسیای مرکزی بوده، که قزلباشها آن را از آسیای صغیر با خود وارد دربار صفوی کردند و جزو رسوم باریافتن نزد شاه قرار گرفت.

ماجرای سجده بر شاه در دربار شاه اسماعیل اول (۹۳۰-۹۰۷ه.ق) و شاه تهماسب اول (۹۸۴-۹۳۰ ه): با تکیه بر منابع سده دهمه و اوایل سده یازدهم ه Keywords:

ماجرای سجده بر شاه در دربار شاه اسماعیل اول (۹۳۰-۹۰۷ه.ق) و شاه تهماسب اول (۹۸۴-۹۳۰ ه): با تکیه بر منابع سده دهمه و اوایل سده یازدهم ه authors

محمدتقی مشکوریان

کارشناس ارشد تاریخ ایران اسلامی، دانشگاه شیراز.

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
آمورتی، ب. (۱۳۸۴). « مذهب در دوره صفوی». در: تاریخ ...
ابن فضلان، احمد.(۲۵۳۵). سفرنامه ابن فضلان، ترجمه سید ابوالفضل طباطبائی، ...
اسپناقچی پاشازاده، محمد عارف. (۱۳۷۹). انقلاب الاسلام بین العوام و ...
استرآبادی، میرزا مهدی­خان. (۱۳۸۴). سنگلاخ، ویرایش روشن خیاوی، تهران: نشر ...
استوارت، دوین جی.(۱۳۸۰). «نخستین شیخ الاسلام قزوین، پایتخت صفویه: تحلیلی ...
اشپولر، برتولد.(۱۳۸۰). تاریخ مغول در ایران، ترجمه محمود میرآفتاب، تهران: ...
باربارو، جوزافا و دیگران. (۱۳۸۱). سفرنامه­های ونیزیان در ایران، ترجمه ...
بیهقی، ابوالفضل.(۱۳۸۴). تاریخ بیهقی، مقدمه و توضیحات منوچهر دانش­پژوه، ۲جلد، ...
جبعی حارثی، حسین بن عبدالصمد.(۱۳۷۸). «العقد الطهماسبی»، به کوشش محمد ...
جعفریان، رسول.(۱۳۷۹). صفویه در عرصه دین، فرهنگ و سیاست، ۳ ...
الحسون، محمد.(۱۴۲۳ق). حیات محقق الکرکی و آثاره، ۱۲جلد، ج۲، قم: ...
حورانی، آلبرت.(۱۳۶۵). «هجرت علمای شیعه از جبل عامل به ایران»، ...
خنجی، فضل­الله بن روزبهان.(۱۳۶۲).سلوک الملوک، تصحیح محمد علی موحد، تهران: ...
..(۱۳۸۲). تاریخ عالم آرای امینی، تصحیح محمد اکبر عشیق، تهران: ...
خوانساری، محمد باقر.(۱۳۹۴ق). روضات­الجنات، ترجمه محمد باقر ساعدی خراسانی، ۸ ...
دهخدا، علی اکبر، (۱۳۷۷)، لغت­نامه، چاپ دوم از دوره جدید، ...
رحیم­لو، یوسف.(۱۳۷۸). «بررسی تشبثات مذهبی عثمانیان علیه صفویان». پژوهشهای تاریخی، ...
روملو، حسن بیگ.(۱۳۸۴). احسن التواریخ، تصحیح عبدالحسین نوائی، تهران: اساطیر ...
رویمر، هانس.(۱۳۶۶). «قزلباشها». ترجمه مجید جلیل­وند. آینده، سال۱۳، شماره۳ ...
.(۱۳۸۵). ایران در راه عصر جدید، ترجمه آذر آهنجی، تهران: ...
سومر، فاروق. (۱۳۷۱). نقش ترکان آناطولی در تشکیل و توسعه ...
سیوری، راجر. (۱۳۸۰). ایران عصر صفوی، ترجمه کامبیز عزیزی، تهران: ...
شروانی، حسین بن عبدالله. (۱۳۷۶). «الاحکام الدینیه فی تکفیر قزلباش». ...
شوشتری، قاضی نورالله .(۱۳۷۷).مجالس المومنین. ۲جلد، ج۲. تهران: کتابفروشی اسلامیه ...
.(۱۳۸۷). مصایب­النواصب، تحقیق قیس العطار، ۲جلد، ج۲، قم: دلیل ما ...
شیبی، کامل مصطفی.( ۱۳۸۵). تشیع و تصوف تا آغاز سده ...
.۲۷- شیرازی، معین الدین میرزامخدوم: النواقض­لبنیان الروافض، نسخه خطی به ...
فرهانی منفرد، مهدی. (۱۳۷۷). مهاجرت علمای شیعه از جبل عامل ...
کاشغری، محمود بن حسین.(۱۳۸۴). دیوان لغات ترک، ترجمه حسین محمدزاده ...
کانار، محمد .(۱۳۸۴). فرهنگ جامع ترکی استانبولی به فارسی، تهران: ...
مجهول المولف.(۱۳۶۲) .حدود العالم، به کوشش منوچهر ستوده، تهران: طهوری ...
میرجعفری، حسین و دیگران.(۱۳۸۵). «اندیشه غالیانه در طریقت صفوی»، فصلنامه ...
نوائی، حسین.(۱۳۴۷). شاه اسمعیل صفوی: اسناد و مکاتبات تاریخی، تهران: ...
.(۱۳۶۸). شاه طهماسب صفوی: اسناد و مکاتبات تاریخی، تهران: انتشارات ...
Abisaab, R. J., (۲۰۰۴), Converting Persia. I. B. Tauris ...
۳۵-_________________________, (۱۹۹۴), “The Ulama of Jabal Amil in Safavid Iran”, ...
Meserve, M., (۲۰۰۸), Empires of Islam in renaissance historical thought, ...
۳۷-Minorski, V., (۱۹۴۲), “The Poetry Of Shah Isma'il”. BSOAS, X ...
Stanfield Johnson, R., (۱۹۹۴), “Sunni survival in Safavid Iran”. Iranian ...
۳۹-____________________________., (۱۹۹۲), Mirza Makhdum Sharifi: A ۱۶th century Aunni sadr ...
۴۰-Sümer, F., (۱۹۷۶), Safevî devletinin kuruluşu ve gelismeşinde Anadolu Türklerinin ...
نمایش کامل مراجع