تعیین بهترین مدل رگرسیونی چند متغیره جهت تخمین عملکرد زعفران متاثر از رفتار رخدادهای جدی بارش و دما در شهرستان گناباد

کشاورزی بعنوان شاخه ای از فعالیتهای حیاتی بشر به شدت تحت تاثیر تغییرات آب و هوایی قرار دارد. گذشت بیش از چند دهه از حاکمیت صنعت بر جوامع بشر، تغییر اقلیم را به عاملی مخاطره آمیز برای ابعاد مختلف زندگی انسان ها از جمله تولیدات کشاورزی و امنیت غذایی تبدیل کرده است. وقوع هر چه سریعتر تغییر اقلیم و به دنبال آن افزایش فراوانی پدیده های حدی، یکی از بارزترین آثار تغییر اقلیم است. در این مطالعه ۲۷ رخداد حدی بارش و دمای مورد تایید سازمان جهانی هواشناسی برای ۲ ایستگاه سینوپتیک و تبخیرسنجی گناباد، مورد محاسبه دقیق قرار گرفت. در ابتدا داده های روزانه بارش، دمای حداقل و دمای حداکثر هر دو ایستگاه کنترل کیفیت شد. سپس همگنی این داده ها مورد بررسی قرار گرفت و پس از آن، شاخصها برای بازه زمانی ۱۹۸۹-۲۰۱۹ محاسبه شد. در پایان نیز با برازش مدل رگرسیونی بر داده های عملکرد زعفران و ۲۷ رخداد حدی، بهترین مدل رگرسیون چند متغیره جهت پیش بینی عملکرد زعفران در شهرستان گناباد انتخاب شد. نتایج نشان داد رخدادهای CDD، TNx ،TN۱۰p ،SU۲۵ R۹۹p R۲۵mm ،ID۰ ،GSL و TXn تاثیر منفی و رخدادهای R۲۰mm ،PRCPTOT ،CWD ،CSDI TNn DTR ،FD۰ ،SDII و TR۲۰ تاثیر مثبت بر عملکرد زعفران گناباد دارد. در این بین بزرگترین اثر منفی را به ترتیب TXn ،R۲۵mm و ID۰ و همینطور بزرگترین اثر مثبت را R۲۰mm ، SDII و CWD ؛ بر عملکرد زعفران دارد. نتایج نشان داد که شاخص های RX۱day ،R۹۵p ،R۱۰mm و RX۵day از گروه شاخص های حدی بارشی وTXx TN۹۰p TN۱۰p TX۱۰p ,WSDIاز گروه شاخص های دمایی به دلیل داشتن هم خطی با سایر شاخص ها و کاهش قدرت پیش بینی مدل، برای عملکرد زعفران گناباد مناسب نیستند. همچنین نتایج نشان داد که شاخص CDD تاثیر معناداری در پیش بینی داده های خیلی بزرگ یا خیلی کوچک برای عملکرد دارد

Keywords:

امنیت غذایی , تغییر اقلیم , رخدادهای حدی بارش و دما , عملکرد زعفران , مدل رگرسیونی چندمتغیره