بررسی تجربه کره جنوبی در تشکیل هیئت برنامه ریزی اقتصادی (EPB): درس هایی برای ایران

کشور کره جنوبی با نام رسمی جمهوری کره در بخش جنوبی شبه جزیره کره و در شرق قاره آسیا واقع شده است. این کشور کوهستانی با مساحت ۹۹۶۴۶ کیلومترمربع از غرب در کنار دریای زرد و از شرق در مجاورت دریای ژاپن (دریای شرق) قرار دارد. در جنوب این شبه جزیره، تنگه کره و دریای جنوب چین واقع شده اند. همچنین از شمال با کشور کره شمالی هم مرز است. پایتخت آن سئول نام دارد و جمعیت آن در سال ۲۰۱۷ در حدود ۳/۵۱ میلیون نفر برآورد شده است. در ۶ دهه اخیر، کشور کره جنوبی دومین رشد اقتصادی سریع دنیا را تجربه کرده است و به طور کلی یازدهمین اقتصاد بزرگ دنیا را در اختیار دارد (سث، ۲۰۱۷). کره جنوبی دارای یک اقتصاد قدرتمند با درآمد بالا و پایدار با یک بازار توسعه یافته است که با توجه به این مشخصات، اقتصاد این کشور به ببر آسیا شهرت یافته است. اقتصاد کره از اوایل سال ۱۹۶۰ تا اواخر سال ۱۹۹۰، سریع ترین رشد را در بین اقتصاد کشورهای دنیا داشته و تا سال ۲۰۰۰ نیز از سریع ترین اقتصادهای دنیا از منظر رشد اقتصادی بوده که تاکنون این روند حفظ شده است. امروزه اقتصاد موفق کره جنوبی الگویی برای بسیاری از کشورهای درحال توسعه است. کره جنوبی اکنون اقتصاد توسعه یافته و ۸/۱۵۳۱ میلیارد دلاری دارد و یکی از اعضای سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (OECD) است و ازسوی بانک جهانی جزو اقتصادهای دارای درآمد بالا و از دیدگاه صندوق بین المللی پول به عنوان یکی از اقتصادهای پیشرفته طبقه بندی شده است (بانک جهانی، ۲۰۱۸). همچنین سئول، پایتخت این کشور، یکی از ۱۰ شهر برجسته اقتصادی و مالی جهان است. براساس بررسی های انجام شده، یکی از مهم ترین دلایل توفیق کشور کره جنوبی در نیل به اهداف توسعه ای، وجود EPB است. نهاد فراقوه ای مذکور طی سال های فعالیت خود از طریق بهره گیری حداکثری از توان و ذخیره دانش نخبگان داخلی و مشاوران خارجی، توانست از طریق ایجاد هماهنگی و برنامه ریزی های خردمندانه، کره جنوبی را از یک کشور توسعه نیافته به کشوری پیشتار در امر توسعه مبدل سازد. در مطالعه حاضر تلاش شده است با توجه به نقش پررنگ EPB در فرایند توسعه کشور کره جنوبی، به منظور بهره گیری از تجربه این نهاد فراقوه ای، ضمن ارائه تاریخچه ای از برنامه ریزی در اقتصاد کره جنوبی، ساختار و وظایف EPB مورد واکاوی قرار گیرد.

Keywords:

برنامه ریزی , شورای برنامه ریزی اقتصادی , هماهنگی , کره جنوبی