بررسی خصوصیات روان سنجی پرسش نامه ی نظریه ی ذهن کودکان

هدف: نظریه ی ذهن یکی از موضوعات چالش برانگیز در روان شناسی رشد به شمار می رود. هدف این پژوهش، بررسی پایایی و روایی پرسش نامه ی نظریه ی ذهن در کودکان سه تا نه ساله است. روش: پژوهش حاضر از نوع زمینه یابی است. بدین منظور ۴۹۰ کودک (۲۴۴ پسر و ۲۴۶ دختر) از مقاطع پیش آمادگی، پیش دبستانی و دبستان با میانگین سنی شش و انحراف معیار ۲/۰۲ به شیوه ی خوشه ای (چندمرحله ای) انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از مادران این کودکان خواسته شد تا پرسش نامه ی نظریه ی ذهن هوتچینز (۲۰۱۲) را تکمیل کنند. بررسی پایایی مقیاس باز ضریب آلفای کرونباخ و روایی مقیاس با روش تحلیل عاملی تاییدی بررسی شد. یافته ها: نتایج نشان داد که ضریب پایایی پرسش نامه با استفاده از آلفای کرونباخ برای کل مقیاس ۰/۷۷ و برای هر کدام از عوامل در سه سطح ابتدایی، اساسی و پیشرفته به ترتیب ۰/۹، ۰/۶۸ و ۰/۷۴ است. نتایج تحلیل عاملی تاییدی نیز با استفاده از شاخص های GFI، AGFI، RMSEA، CFI، NFI، IFI نشان دهنده ی برازش خوب مدل در تعیین عوامل به شکل اولیه (هوتچینز،۲۰۱۲) بود. نتایج هنجاریابی هم نشان داد که نمرات میانگین جمعیت ایرانی در هر سه سطح اولیه، اساسی و پیشرفته به ترتیب ۱۹، ۱۷/۹۴ و ۱۵ است و دختران و پسران در مولفه های تیوری ذهن تفاوت معناداری ندارند. نتیجه گیری: پژوهش نشان داد که پرسش نامه ی نظریه ی ذهن ابزاری پایا و روا برای سنجش نظریه ی ذهن در جمعیت ایرانی است و محققان و متخصصان حوزه ی روان شناسی رشد می توانند از آن برای سنجش نظریه ی ذهن و ارایه ی راه کارهای تقویت تیوری ذهن در کودکان استفاده کنند.

Keywords:

Theory of mind inventory , Validity , Reliability , Children , پرسش نامه ی نظریه ی ذهن کودکان , پایایی , روایی , تحلیل عاملی