بررسی غلظت برخی عناصر غذایی و عملکرد گیاه ذرت با کاربرد سطوح مختلف لجن فاضلاب و کود شیمیایی در سه بافت یک خاک آهکی

لجن فاضلاب به عنوان یک منبع عناصر غذایی مورد نیاز گیاه در بسیاری از کشور ها، جهت تولید گیاهان زراعی مورد استفاده قرار می گیرد. به منظور بررسی اثر کاربرد لجن فاضلاب در مقایسه با کود شیمیایی، بر عملکرد و غلظت برخی عناصر غذایی پر مصرف و کم مصرف در گیاه ذرت، آزمایشی در شرایط گلخانه به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. عامل اول شامل لجن فاضلاب (۰، ۱۰، ۲۰، ۴۰، و ۸۰ گرم در کیلوگرم خاک) و عامل دوم بافت خاک (لوم رسی، لوم شنی و شنی) بود. یک تیمار کود شیمیایی نیز جهت مقایسه با اثر کاربرد سطوح لجن فاضلاب بر رشد و ترکیب شیمیایی ذرت استفاده گردید. جهت مقایسه سطوح لجن فاضلاب کاربردی (فاکتور اول) با تیمار کود شیمیایی در هر بافت خاک از یک طرح کاملا تصادفی با شش تیمار و سه تکرار استفاده شد. نتایج نشان داد که افزودن لجن فاضلاب، عملکرد خشک ذرت را در همه بافت های خاک به طور معنی داری افزایش داد. کاربرد لجن فاضلاب سبب افزایش معنی دار غلظت نیتروژن، فسفر، آهن، روی، مس و منگنز در اندام هوایی ذرت گردید و نشانه های کمبود این عناصر مشاهده نشد. غلظت عناصر غذایی در ذرت، حتی در سطوح بالای کاربرد لجن فاضلاب به حد سمیت نرسید و غلظت کادمیم و سرب در اندام هوایی گیاه کم و قابل اندازه گیری نبود. با توجه به کمبود عناصر غذایی در خاک های آهکی به خصوص آهن و روی، کاربرد لجن فاضلاب می تواند به عنوان گزینه ای جهت جبران کمبود این عناصر باشد. به طور کلی کاربرد لجن فاضلاب در افزایش غلظت عناصر غذایی و عملکرد خشک گیاه ذرت برتر از کود شیمیایی بود. قبل از هر گونه توصیه کاربرد لجن فاضلاب، نتایج این تحقیق بایستی در شرایط مزرعه نیز تایید گردد.

Keywords:

لجن فاضلاب , کود شیمیایی , عناصر غذایی , خاک آهکی , ذرت