بررسی دیدگاه ابن سینا درباره ملاک استناد تاثرات اجسام به نفوس انسانی و مراحل تاثیرگذاری از راه دور آن ها

بررسی دیدگاه ابن سینا در موردتاثیرگذاری نفوس انسانی بر ابدانشان مساله ای است که بسیار مورد توجه قرار گرفته است؛ اما بررسی دیدگاه وی در مورد ملاک استناد تاثرات اجسام به نفوس انسانی و مراحل تاثیرگذاری از راه دور نفوس انسانی بر اجسام مغفول مانده است. در حکمت سینوی تشخیص موارد تاثیرگذاری از راه دور نفوس بر اجسام، مبتنی بر استقراء، تجربه و رفع استبعاد از آن ها است و هنگامی می توان برخی امور خارق عادت را به نفوس نسبت داد که اسباب و علل طبیعی برای این امور شناخته نشده و امکان استناد این امور به عقول مفارق وجود نداشته باشد. به اعتقاد شیخ، محدوده و قدرت تاثیرگذاری نفوس خیر در اعجاز و کرامات متفاوت از تاثیر نفوس شر در سحر، اهانت و چشم زخم است؛ اما نحوه تاثیرگذاری نفوس در همه آن ها با یکدیگر تفاوت ذاتی ندارد بلکه تفاوت آن ها مربوط به نیات است. نفوس تاثیرگذار، در طی مراحل معین در اجسام دیگر کیفیت مزاجیه ایجاد می کنند و سبب تغییرات در آن ها می شوند.

Keywords:

ابن سینا , تاثیرگذاری , نفوس انسانی , اجسام مادی