تحلیل محتوایی، اعتبارسنجی و کاربستهای قاعده حاجت در فقه مذاهب اسلامی
Publish place: Fiqhe Moqaran (Comparative Jurisprudence)، Vol: 8، Issue: 16
Publish Year: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 274
This Paper With 26 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_FIQHMG-8-16_001
تاریخ نمایه سازی: 2 دی 1400
Abstract:
توجه به حاجت در فرایند حل مسائل مختلف فقهی، به فراوانی در متون فقهی مذاهب اسلامی قابل مشاهده است. همین امر سبب شده تا برخی از فقها به «حاجت» به عنوان یک قاعده فقهی بنگرند. پژوهش حاضر که با روش توصیفی تحلیلی و با استناد به منابع کتابخانه ای انجام شده، بر آن است تا ضمن تحلیل محتوایی قاعده حاجت، میزان اعتبار آن را از نظر فقهای مذاهب اسلامی بررسی و درستی استناد به آن را در دو حوزه عبادات و معاملات اعتبارسنجی کند. یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد که حاجت خاص (شخصی) بیشتر در اموری عبادی جاری بوده و وجود آن مجوز ارتکاب محرمات ذاتی (گناهان کبیره) نیست، هرچند منجر به مشقت مکلف شود. اما کاربست حاجت عام (نوعی) بیشتر در حوزه معاملات است. حاجت به این مفهوم، در کنار اصلهایی همچون اصل اباحه و اصل آزادی قراردادها مشروعیت بخش اعمال و قراردادها بوده، می تواند دلیلی برای ایجاد محدودیت در قواعد عمومی معاملات باشد. حاجت عمومی از مصالح عامه به حساب آمده و می توان مناسب با نیاز نوع مردم به واسطه آن از قواعد و اصول عام قراردادها عدول کرد.
Keywords:
Authors
سعید نظری توکلی
استاد دانشگاه تهران
مهدی نریمانپور
دانشجوی دکتری فقه و حقوق خصوصی دانشگاه شهید مطهری
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :