تدوین مدل علی توانمندسازی روانی زنان باردار: نقش پریشانی روان شناختی و میانجی گری تاب آوری، ذهن آگاهی و فراهیجان

مقدمه: در سطح بین ­الملل، سلامت زنان در دوران بارداری و زایمان به عنوان سنگ بنای سلامت جمعیت شناخته می­شود و توانمندسازی زنان از جمله اهداف توسعه در هزاره فعلی است، از سوی دیگر پریشانی روان­شناختی از شایع­ترین اختلالات روانی در بارداری است که می­تواند منجر به بروز پیامدهای جدی و ماندگاری مانند تضعیف توانمندی روانی مادران شود، بنابراین پژوهش حاضر با هدف تدوین مدل علی توانمندسازی روانی زنان باردار بر اساس نقش پریشانی روان­شناختی و میانجی­گری تاب­آوری، ذهن­ آگاهی و فراهیجان انجام شد. روش کار­: روش پژوهش از نوع  توصیفی و همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش را زنان باردار مراجعه­کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهرستان بروجرد در سال ۱۳۹۹ تشکیل دادند. ۳۹۲ نفر به­روش نمونه ­گیری خوشه­ای چند مرحله ­ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسش­نامه­ های اطلاعات جمعیت شناختی و بارداری، استرس ادراک شده­ی کوهن (۱۴- CPSS)، اضطراب مرتبط با بارداری وندنبرگ  (PRAQ)، افسردگی ادینبرگ(EPDS) ، تاب­آوری کانر دیویدسون (RISC-CD)، پرسش­نامه پنج عاملی ذهن­آگاهی بائر (FFMQ)، فراهیجان میتمنسگرابر  (MES) و توانمندی روانی بارداری کامدو (KPES) بود. داده­ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ۲۶ و مدل سازی معادلات ساختاری (PLS) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته­ها: تاثیر متغیر پریشانی روان­شناختی بر توانمندی روانی هم به صورت مستقل  و هم با حضور متغیرهای میانجی تاب­آوری  و ذهن­ آگاهی معنادار است. پریشانی روان­شناختی،  تاب­آوری و ذهن­آگاهی می­توانند ۹/%۶۷ از واریانس توانمندی روانی را تبیین کنند؛ اما نقش میانجی فراهیجان (۶۹۰/۰=t، ۰۰۶/۰-=β) در مدل تایید نشد. نتیجه­گیری: مراقبین سلامت با مورد توجه قرار دادن تاب­آوری و ذهن ­آگاهی زنان باردار در جریان مراقبت­ های دوران بارداری می­توانند به تعدیل اثرات منفی پریشانی روان­شناختی و توانمندسازی روانی این قشر آسیب پذیر کمک نمایند.  

Keywords:

Pregnancy , Psychological distress , Psychological empowerment , Resilience , Mindfulness , Meta-emotion , بارداری , پریشانی روان شناختی , توانمندی روانی , تاب آوری , ذهن آگاهی , فراهیجان