بررسی تاثیر آموزش روانشناختی مبتنی بر شبکه ی اجتماعی مجازی بر تاب آوری مراقبین خانوادگی مددجویان با اختلالات روانی شدید

مقدمه: آموزش روانشناحتی ممکن است بر مراقبین خانوادگی مددجویان با اختلال های روانی تاثیر مثبتی داشته و وضعیت های مثبت روانی مانند تاب آوری را در آنها ارتقا دهد. هدف از مطالعه حاضر بررسی تاثیر آموزش روانشناختی مبتنی بر شبکه اجتماعی مجازی بر تاب آوری مراقبین خانوادگی مددجویان با اختلال های روانی شدید است. روش کار: پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه تجربی به شکل پیش آزمون و دو پس آزمون با دو گروه کنترل و آزمایش است که در مرکز آموزشی درمانی روانپزشکی ایران در سال ۱۳۹۶ در شهر تهران انجام شد. در مطالعه حاضر تعداد ۷۲ نفر از مراقبین خانوادگی مددجویان با اختلال های روانی شدید با دامنه سنی ۶۵-۱۸ شرکت نمودند. به منظور جلوگیری از انتشار اطلاعات، ابتدا گروه کنترل و سپس گروه آزمایش مورد مطالعه قرار گرفت. نمونه گیری بصورت مستمر و غیر احتمالی صورت گرفت. به منظور جلوگیری از آلودگی اطلاعات نمونه گیری ابتدا برای گروه کنترل و سپس برای گروه آزمایش انجام شد. گردآوری داده ها با استفاده از پرسشنامه جمعیت شناختی و ابزار تاب آوری کانر-دیویدسون (CD-RISC-۲۰۰۳) قبل از مطالعه، بلافاصله بعد از اتمام آموزش و ۴ هفته بعد از آن انجام گرفت. آموزش مجازی برای گروه آزمایش از طریق تلگرام و به مدت چهار هفته انجام شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS-۲۴ و آزمونهای T مستقل، T زوجی و آنالیز واریانس با اندازه های تکراری تحلیل شدند. یافته ها: نتایج حاصل از بررسی مشخصات جمعیت شناختی نمونه ها، نشان داد که هر دو گروه همگن بودند. نتایج حاصل بر اساس آزمون تی مستقل نشان داد که میانگین تغییرات نمره تاب آوری در دو گروه آزمایش و کنترل، از نظر آماری تفاوت معنی دار داشته و در گروه آزمایش افزایش یافته است (۰۰۱/۰ > P). همچنین نتایج آزمون تی زوجی نشان داد که تغییرات نمره تاب آوری در گروه آزمایش از نظر آماری تفاوت معنی داری داشته و در مرحله پس آزمون اول بیشتر از مرحله پیش آزمون، در مرحله پس آزمون دوم بیشتر از مراحل پس آزمون اول و پیش آزمون بوده است (۰۰۱/۰ > P). نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که آموزش روانشناختی مبتنی بر شبکه اجتماعی مجازی موجب ارتقای تاب آوری مراقبین خانوادگی مددجویان با اختلال های روانی شدید می شود. با توجه به کم هزینه بودن و دسترسی سریع افراد به شبکه های مجازی، می توان از محتوای این برنامه آموزشی بصورت گسترده برای مراقبین خانوادگی استفاده کرد.  

Keywords:

Psycho-education , Caregiver , Family , Resilience , Virtual Network , آموزش روانشناختی , مراقب , خانواده , تاب آوری , شبکه مجازی