بررسی ساختار عاملی، روایی و پایایی پرسشنامه تفکر واگرای کودکان

مقدمه: تفکر واگرا توانایی کودکان را در حل مسائل افزایش می دهد و تعداد زیادی تداعی و راه حل های ممکن را در اختیار آنان قرار می دهد. هدف از انجام این پژوهش بررسی روایی و پایایی پرسشنامه تفکر واگرا در میان دانش آموزان پایه اول دبستان است. روش: جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان ۷ ساله مدارس دولتی شهر زاهدان بود. حجم نمونه شامل ۳۳۶ دانش آموز (۱۷۶ دختر و ۱۶۹ پسر) بود که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به سوالات پرسشنامه تفکر واگرا (کاون و همکاران، ۲۰۰۶) پاسخ دادند. برای تجزیه و تحلیل داده­­ها از ضریب آلفای کرونباخ برای ارزیابی پایایی، تحلیل عاملی تاییدی برای ارزیابی روایی سازه و تحلیل عاملی اکتشافی جهت محاسبه بار عاملی استفاده شد. یافته ­ها: ضریب آلفای کرونباخ برای ترجمه فارسی مقیاس اولیه­ ۴ گویه­ای برابر با ۰/۷۴ و پایایی بازآزمایی پرسشنامه بر اساس نتایج دو بار اجرای آزمون به فاصله دو هفته ۰/۷۹ به­دست آمد. شاخص­های برازندگی حاصل شده از تحلیل عاملی تاییدی نشان داد که مقیاس از روایی سازه مناسب برخوردار است و همه گویه ­ها از بار عاملی مناسب بالای ۰/۳۰ برخوردارند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش حاضر و همچنین اهمیت سنجش تفکر واگرا در کودکان و نیز در دسترس نبودن ابزار مناسب اعتباریابی­ شده در فرهنگ ایرانی، می­توان نتیجه گرفت که پرسشنامه تفکر واگرا ابزار مناسبی برای کاربرد در مدارس موقعیت های آموزشی است.

Keywords:

Divergent Thought , Factor Analysis , Reliability , Children , تفکر واگرا , تحلیل عاملی , پایایی , کودکان