متالوژنی کانسارهای مس " نوع مانتو " در ایران

کانسارهای مس نوع مانتو از گونه کانسارهای چینه کران در میزبان گدازه های آتشفشانی پر مایه از سیالات فرار است و معمولا در قرابت با کانونهای ولکانیسم که رویکرد آن وجود دایکهای بازیک است دیده می شوند. کانه سازی اصلی از نوع کالکوسیت بوده که دارای زونالیته از پیریت به کالکوپیریت و در نهایت به کالکوسیت در مرکز زون مینرالیزه می باشد. کالکوسیت کانسنگ اصلی را می سازد و با بادامکهای زئولیت، کلسیت، آلبیت و کوارتز همراهی می شود. شناخته شده ترین نوع مانتو در شمال شیلی و کانسار بوئنااسپرانزا است گرچه کانسارهای کارولینا و مانتو بلانکو نیز از زیر گونه های آن محسوب می شود. تطبیق ویژگی های کانسارهای نوع مانتو با زمین شناسی ایران و مقایسه آن با مشخصات کانسارها و یافته های مس و کنترل میدانی تعدادی از آنها نشانگر آن است که فاز پسین ولکانیسم ائوسن در حوزه ایران مرکزی (مناطق قم و ساوه، عباس آباد سبزوار و شمال دورونه) میزبان کانسارهای مس از نوع مانتو می باشد که از آن میا ن کانسارهای وشنوه و گلستان در استان قم و کانسارهای چغندر سر، دامن جلا، معدن بزرگ و غیره … در حوزه معدنی عباس آباد – ترود از بارزترین نمونه ها به شمار می روند.