بررسی مبانی مسئولیت مدنی ناشی از خسارت های هسته ای در پرتو مسئولیت ناشی از اشیاء

در حقوق مسئولیت مدنی، مقصود از مبنای مسئولیت این است که چرا با ورود زیان، فاعل فعل زیان بار متعهد به جبران خسارت می شود. ثمره ی عملی بحث نیز در مورد اثبات تقصیر است که حسب تعیین مبنا، ممکن است اثبات تقصیر بر عهده ی زیان دیده قرار گیرد یا وی از اثبات تقصیر معاف شود. در خصوص مبنای مسئولیت مدنی در حقوق سنتی، به اتلاف بالمباشره و بالتسبیب و تئوری تقصیر به عنوان قاعده و مسئولیت مطلق به عنوان استثنای این قاعده اشاره شده است. البته امروزه مسئولیت مدنی تابع قاعده ی واحدی نیست. در خصوص خسارت ناشی از «ماده ی هسته ای» که شامل سوخت و محصولات پرتو زا و پسماند ها و تاسیسات هسته ای می شود ، مبانی مسئولیت مدنی متعددی، مانند «تئوری تقصیر» یا   نظریه ی «نفی ضرر» یا نظریه «استناد عرفی انجام فعل زیان بار به شخص مسئول» یا «مسئولیت در برابر منفعت»  در حقوق قابل بررسی است. چنان که به نظر می رسد، مسئولیت بهره بردار انرژی هسته ای، بر مبنای «مالکیت و تسلط بر اداره و منفعت» از انرژی هسته ای است. چرا که انرژی هسته ای نوعی از اشیاء است و در حقوق و فقه نیز شناخت مسئولیت ناشی از اشیاء مسبوق به سابقه است و در خصوص مبنای مسئولیت ناشی از زیان های هسته ای نیز «مسئولیت مدنی ناشی از اشیاء» به نحو محض قابل پذیرش است.

Keywords:

ماده ی هسته ای , سببیت , ضرر , استناد , بهره بردار