بررسی برهان کیهان شناسی کلامی از منظر حکمت متعالیه

ویلیام لین کریگ نوع جدیدی از براهین کیهان شناسی را احیا کرده که به برهان کیهان شناسی کلامی مشهور شده است؛ در این برهان، آغاز زمانی (حدوث) جهان، نشانه معلولیت و در نتیجه، اثبات کننده وجود علتی فراطبیعی برای جهان قلمداد می شود. کریگ برای اثبات مقدمه اصلی برهان خویش (حدوث عالم)، به دو دلیل فلسفی و دو تایید علمی تمسک جسته است. از سوی دیگر، اثبات حرکت جوهری عالم طبیعت در حکمت متعالیه، حرکت عمومی و لاینقطع هر موجود طبیعی را نشان می دهد؛ به نظر می رسد همین مطلب، نشان دهنده معلولیت طبیعت بوده و می توان با استناد به آن، وجود علتی فراطبیعی را برای طبیعت اثبات کرد. در این مقاله، از یک طرف، برهان کریگ و ادله فلسفی آن تقریر خواهد شد. سپس از منظر حکمت متعالیه تحلیل و ارزیابی می شود؛ و از طرف دیگر، با استفاده از حرکت جوهری، دلیلی در جهت تقویت این برهان اقامه می شود.

Keywords:

برهان کیهان شناسی کلامی , حدوث عالم , نامتناهی بالفعل , حرکت جوهری , معلولیت