بررسی برخی از خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی و عملکرد گیاه پونه آبی (Mentha aquatica L.) تحت تنش سرب و کادمیم

عناصر سنگین سرب و کادمیم از آلاینده­های سمی و متداول خاک می­باشند که با تاثیر بر فرآیند و کارکرد گیاهی بر تولید پایدار گیاهان اثر می­گذارند. لذا در پژوهش حاضر تنش سرب و کادمیم بر برخی از پارامترهای رشد گیاه معطر پونه (Mentha aquatica L.) مورد مطالعه قرار گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل غلظت­های مختلف سرب (۰، ۱۲۵، ۲۵۰، ۳۷۵ و ۵۰۰ میلی­گرم درکیلوگرم) و کادمیم (۰، ۵، ۱۰، ۱۵ و ۲۰ میلی­گرم در کیلوگرم) بود. که در دو آزمایش جداگانه به صورت طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری به اجرا در آمد. نشاءهای پونه با تراکم پنج بوته در گلدان­های حاوی عناصر سنگین کشت شدند. پس از گذشت دو ماه ارتفاع بوته، تعداد برگ، سطح برگ، شاخص سبزینگی، کلروفیل کل و وزن­تر اندام هوایی اندازه­گیری شدند. در مجموع، تنش سرب و کادمیم تا حدودی باعث کاهش میانگین صفات اندازه گیری شده گردید؛ بطوری­که با افزایش سطوح عناصر، روند کاهشی در صفات مورد مطالعه مشاهده شد. به عبارتی کمترین مقدار این صفات مربوط به بیشترین اعمال تیمار سرب و کادمیم بود. اما شدت کاهش در تنش کادمیم شدیدتر بود. در واقع عناصر سرب و کادمیم با اثر بر صفات مورفولوژیک سبب بروز یکسری تغییرات فیزیولوژیک در پونه شده که در نهایت منجر به کاهش عملکرد در گیاه می­گردد. به دلیل عدم سوختگی، کلروزه و ریزش برگ­ها پونه جزء گیاهان مقاوم به سرب و کادمیم محسوب می­شود. اما از نظر امنیت غذایی، لزوم توجه به وضیعت آلودگی پونه به عناصر سنگین امری ضرروی است.  

Keywords:

Heavy elements , Growth parameters , Aromatic plant , Resistant , عناصر سنگین , پارامترهای رشد , گیاه معطر , مقاوم