امکان سنجی کشت زعفران از دیدگاه کشاورزان در روستاهای شهرستان ارسنجان

امروزه به منظور افزایش بهره وری منابع آب و خاک در شرایط خشکسالی کشور و همچنین نظر به خروج از اقتصاد تک محصولی و رسیدن به توسعه پایدار اقتصادی، کشت های نوین به ویژه زعفران در مناطق مستعد بسیار حائز اهمیت است. لذا، هدف پژوهش حاضر بررسی امکان کشت زعفران از دیدگاه کشاورزان روستاهای شهرستان ارسنجان بود. روش انجام پژوهش حاضر کمی و از نوع پیمایش بود. جامعه آماری شامل تمامی کشاورزان روستاهای شهرستان ارسنجان در سال زراعی ۱۳۹۸-۱۳۹۷ بودند که از این تعداد، ۱۱۵ نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی ظاهری و محتوایی آن توسط اساتید دانشگاهی و پایایی مولفه های آن با یک مطالعه مقدماتی و تعیین آلفای کرونباخ بیشتر از ۵/۰ حاصل شد. نتایج حاصل از آزمون تی تست نشان داد که امکان کشت زعفران با توجه به مقدار میانگین متغیرهای نگرش کشاورز (۸۳/۳) و ویژگی های نوآوری محصول شامل مزیت نسبی (۳۷/۳)، آزمون پذیری (۲۰/۳)، سازگاری (۴۲/۳) و قابلیت رویت (۱۴/۳) در منطقه وجود دارد. در ادامه با تحلیل خوشه ای، کشاورزان مورد مطالعه به سه دسته مثبت گرایان تنگ دست، اعتدال گرایان مرفه و منفی گرایان تنگ دست تقسیم شدند. پنجاه درصد از کشاورزان که در دسته منفی گرایان تنگ دست قرار گرفتند، بر این عقیده اند که امکان کشت با توجه به ویژگی های اقتصادی، اجتماعی آنها و دیدگاه-شان نسبت به نوآوری، وجود ندارد. .در نهایت پیشنهاد می گردد که کشاورزان با توجه به دسته بندی در گروه های مختلفی که قرار می گیرند، بسترهای لازم برای بهتر شدن شرایط اقتصادی کشاورزان با ساز و کارهایی نظیر تسهیلات بانکی کم بهره و بسته های حمایتی-کشاورزی، ترویج، کلاس ها و کارگاه های ترویجی، قرارداد با مراکز تحقیقات جهت بازدید از مزارع نمایشی نظیر مزارع نتیجه ای و طریقه ای بستر لازم جهت تاثیرگذاری روی سایر کشاورزان تسهیل شود.

Keywords:

امکان کشت زعفران , تحلیل خوشه ای , گیاه کم آب خواه , خشکسالی , ارسنجان