روش شناسی فایرابند

«نقد روش» یکی از مهم ترین نقدهای فایرابند بر عقلانیت علمی است. فایرابند برای این ادعایش که هیچ یک از روش شناسی هایی که تا کنون برای علم مطرح شده موفق نبوده اند، با استمداد از مطالعات تاریخی برهان های توانمندی ارائه می کند. اما تامل در براهین او علیه روش شناسی های معاصر نشانگر آن است که خود او از نوع ویژه ای از روش های برهانی، یعنی برهان خلف، استفاده می کند. ما در بخش نخست این مقاله سعی می کنیم به کارگیری روش برهان خلف را به عنوان روشی سلبی در نقدهای مختلف او برعلیه تجربه گرایی و ابطال گرایی را نشان دهیم. همچنین با تامل در لابلای آثار فایرابند ملاحظه می شود که او به نوعی از روش ایجابی –روش مردم شناسی- معتقد است که در مطالعه سنت ها از جمله سنت علمی باید بکار گرفته شود. در بخش دوم این مقاله مقومات این روش را با ارائه مثال هایی از سنت علمی توضیح خواهیم داد.

Keywords:

روش علمی , برهان خلف , تجربه گرایی , ابطال گرایی , مردم شناسی , پلورالیسم , عقلانیت