ارزیابی تنوع ژنتیکی اکوتیپ های مختلف شوید براساس صفات مورفولوژیکی و درصد اسانس اندام هوایی

شوید (Anethum graveolens L.) یکی از سبزی های مهم با خواص دارویی بی­نظیری ازجمله ضدنفخ، مقوی معده و رفع دل­درد می باشد. شناسایی اکوتیپ­های بومی شوید یکی از مهم­ترین اقدامات در زمینه بهبود کشت وکار و به­نژادی این محصول محسوب می گردد. به­منظور بررسی تنوع ژنتیکی براساس صفات مورفولوژیکی بذرهای۳۰ اکوتیپ شوید جمع­آوری شد و آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام گردید.  براساس نتایج تجزیه واریانس اکوتیپ­های مورد بررسی در اغلب صفات با یکدیگر تفاوت معنی­داری داشتند. مطابق نتایج مقایسه میانگین بیشترین ارتفاع بوته (۰۲/۸۰ سانتیمتر)، طول ساقه (۵۵/۶۹ سانتیمتر)، قطرساقه (۹۵/۲ میلیمتر)، وزن­تر اندام­هوایی (۳۶/۶ گرم) و وزن­خشک اندام­هوایی (۷۸/۱ گرم) مربوط به اکوتیپ ارومیه بود. نتایج همبستگی نشان داد بین اکثر صفات مورد مطالعه همبستگی معنی­داری وجود داشت. براساس تجزیه به عامل ها عامل اول ۹۵/۳۳ درصد از واریانس را توجیه کرد که اکثرا صفات رویشی در آن قرار داشتند. براساس تجزیه خوشه ای۳۰ اکوتیپ در چهارگروه مختلف قرارگرفتند و تفاوت های چشمگیری به ویژه برای میزان عملکرد اندام­هوایی در بین گروه­ها وجود داشت. مطابق نتایج رگرسیون مرحله ای صفات فاصله میانگره و طول برگ وارد مدل شدند. به­طورکلی نتایج این پژوهش نشان داد اکوتیپ های شوید جمع آوری شده از نواحی مختلف ایران از نظر صفات مورد مطالعه دارای تنوع بالایی هستند و می توان اکوتیپ های با ارزشی در بین آن­ها پیدا نمود.

Keywords:

تجزیه علیت , تجزیه کلاستر , ژرم پلاسم شوید