شیمی کانی و سنگ زایی سنگ‎های آتشفشانی کوه گورگور (شمال خاوری تکاب)

گدازه های آندزیتی – بازالت آندزیتی بخش بزرگی از محدوده گورگور را در برگرفته اند. محلول های گرمابی بیشتر آنها را دگرسان کرده اند. بیشتر کانی‎های سازنده این سنگ‎ها پلاژیوکلاز، پیروکسن و الیوین هستند که با محلول های گرمابی دگرسان شده‎اند. سنگ‎های دگرسان شده دربردارنده کانی‎های کلسیت، سریسیت و کلریت هستند. با توجه به داده های به دست آمده و بررسی‎ شیمی کانی ها، کلینوپیروکسن ها دیوپسید - اوژیت هستند و ماگمای میزبان آنها کالک آلکالن بوده و در ژرفای متوسط تا کم و در هنگام بالاآمدن ماگما پدید آمده است. همچنین، پلاژیوکلازها آندزین و آلبیت - الیگو کلاز هستند و منطقه بندی دارند. با توجه به تجزیه شیمی کل سنگ، این سنگ ها در گروه سنگ‎های آتشفشانی کالک آلکالن کمان قاره ای رده بندی می شوند. از سوی دیگر، در نمودارهای عناصر کمیاب به هنجار شده در برابر ترکیب کندریت و چند عنصری به هنجار شده در برابر ترکیب گوشته، غنی شدگی عناصر LREE در برابر HREE دیده می شود. عناصر LILE (مانند Rb، K، Th) و عناصر LREE (مانند Nd، Ce، La) در برابر HFSE (Nb، Hf، Zr، Sm، Y، Yb) غنی شدگی نشان می دهند. با توجه به مقدار نسبت های Nb/Th (۱۵/۱ تا ۴۲/۱)، Zr/Nb (۲۷/۱۲ تا ۲۲/۲۱)، Ba/La (۶۴/۱۸ تا ۷۷/۲۹) و همچنین، غنی شدگی LILE و تهی شدگی Nb، Ta و Ti، در مجموع می توان پهنه پیدایش وابسته به پهنه های فرورانش را برای این ناحیه پیشنهاد داد. همچنین، هماهنگی پراکندگی REE و عناصر ناسازگار در نمونه‎ها گویای وابستگی زایشی این سنگ‎ها به یکدیگر است. برپایه داده های به دست آمده، سنگ‎های آتشفشانی (آندزیت- بازالت آندزیتی) کوه گورگور در پی فعالیت ماگمایی گسترده مجموعه ماگمایی ارومیه-دختر در بازه زمانی سنوزوییک باید پدید آمده باشند.

Keywords:

گورگور , کالک آلکالن , کمان قاره ای , ارومیه-دختر , نئوتتیس , سنوزوییک