ژئوشیمی ایزوتوپ های Rb/Sr و Sm/Nd و پتروژنز توده های گرانیتوئیدی میشو (شمال غرب ایران)

توده گرانیتوئیدی میشو در شمال غربی پهنه ایران مرکزی بخشی از نوار دگرگونی پرکامبرین خوی-تکاب است. بر اساس پژوهش های پتروگرافی، این توده شامل چندین توده از سنگ های گرانیتوئیدی با ترکیبی از دیوریت تا لویکوگرانیت را در بر می گیرد. این سنگ ها بر اساس پژوهش های ژئوشیمیایی به سه گروه اصلی (I-type، S-type وگرانیت های روشن) تقسیم می شوند که تحت تاثیر فرآیندهای پیچیده ماگمایی قرار گرفته اند. سرشت سنگ های گرانیتوئیدی I-type، S-type و گرانیت های روشن، کالک-آلکالن پتاسیم متوسط تا بالا و شوشونیتی است. الگوی تغییرات عناصر کمیاب بهنجار شده به گوشته نشان دهنده غنی شدگی این سنگ ها از عناصر LILE و تهی شدگی از بعضی از عناصر HFSE است که بیانگر یک گوشته غنی شده است. سن سنجی باروش های Rb/Sr و Pb-Pb به ترتیب سن های حدود ۳۰±۵۳۰ و ۷۴±۵۰۰ میلیون سال را برای آنها تعیین می کند. گرانیت های S-type دارای نسبت های ایزوتوپی نخستین (۸۷Sr/۸۶Sr)i بالا و مقادیر منفیɛNd هستند. در صورتی که گرانیت های I-type محدوده گسترده تری از مقادیر ɛNd و نسبت های پایین تری از (۸۷Sr/۸۶Sr)i نسبت به گرانیت های S-type را نشان می دهند. در گرانیت های روشن مقادیر ɛNd از ۹۸/۰+ تا ۲۵/۱+ در تغییر است. بنابراین، نسبت های ایزوتوپی متغیر Nd و Sr همراه با ژئوشیمی عناصر اصلی و کمیاب پیشنهاد می کنندکه شکل گیری آنها از اختلاط بین مذاب های پوسته ای با مقادیر متغیری از ماگمای بازالتی مشتق شده از گوشته است. بنابراین، سنگ های گرانیتی میشو ممکن است روی حاشیه فعال قاره ای ناشی از همگرایی ایران مرکزی و البرز-آذربایحان با صفحه عربی در طول پرکامبرین (بسته شدن شاخه ای از اقیانوس پروتوتتیس) شکل گرفته باشد.

Keywords:

ماگماتیسم شوشونیتی , اختلاط ماگمایی , گوشته غنی شده , میشو , ایران مرکزی , پهنه ماگمایی ارومیه-دختر