سنجش و تحلیل عوامل موثر بر توسعه گردشگری پایدار (مورد پژوهی: شهرستان قوچان)

امروزه گردشگری به مثابه یک صنعت سودآور و اقتصادی در دنیا مطرح بوده و اهمیت روزافزون آن موجب شده تا نه تنها به عنوان یک صنعت بلکه به عنوان صنعتی درآمدزا، دارای قابلیتهای فراوان رشد و توسعه و ایجاد اثرات مثبت اقتصادی شناخته شود. گردشگری عبارت است از مجموعه فعالیتهایی که یک فرد برای استراحت و کار یا دلایل دیگر به محیطی غیر از محیط معمول زندگی خویش سفرکرده و بیشتر از یکشب و کمتر از یک سال متوالی در آنجا اقامت کند. توسعه گردشگری در یک منطقه، عامل موثری برای مقابله با فقر محسوب میشود و موجب افزایش درآمد قشرهای مختلف، کاهش بیکاری، رونق اقتصادی و درنتیجه بهبود کیفیت زندگی مردم و افزایش رفاه اجتماعی میشود. ازاینرو، طی سالهای اخیر، برنامه های عملی و سیاستهای کلان برنامه ریزی و توسعه ی گردشگری چه در سطح ملی و چه در سطح بین المللی موردتوجه برنامه ریزان دولتی و شرکتهای خصوصی قرارگرفته است؛ بنابراین صنعت گردشگری مشروط بر اینکه نظام مند، دانش محور و دوستدار محیط باشد، میتواند به عنوان یکی از متنوع ترین و کم هزینه ترین بخشهای اقتصادی در دستیابی به توسعه پایدار مناطق ایفای نقش کند. بدین ترتیب، پژوهش حاضر بر آن است تا به ارزیابی و تحلیل عوامل موثر بر توسعه گردشگری پایدار در شهرستان قوچان بپردازد. درنتیجه این پژوهش، از حیث روش جز پژوهشهای کیفی، به لحاظ هدف جز پژوهشهای کاربردی و به لحاظ ماهیت در زمره ی۵ پژوهشهای توصیفی- تحلیلی است. روش جمع آوری اطلاعات این پژوهش مبتنی بر پیمایش اجتماعی ( ابزار پرسشنامه) و منابع کتابخانه ای و مرور اسنادی بوده و با استفاده از فرمول کوکران تعداد ۳۸۵ نفر از شهرستان قوچان مورد پرسشگری قرار گرفتند. همچنین برای تجزیه وتحلیل اطلاعات حاصل از پرسشنامه پژوهش از آزمون تی تک نمونه ای بهره گرفته شده است. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که شهرستان قوچان از منظر مقوله های تاثیرگذار بر توسعه گردشگری پایدار ازجمله زیرساختهای گردشگری، توان اقتصادی، توان طبیعی، توان جمعیتی- اجتماعی و تسهیلات گردشگری از وضعیت مناسبی برخوردار است.

Keywords:

گردشگری , گردشگری پایدار , توسعه پایدار , شهرستان قوچان