نتایج مطالعات پتروگرافی- گونه شناختی سفال های پیش از تاریخی محوطه تم خرگوش، استان هرمزگان

بر اساس شواهد باستان شناختی در دوره پیش از تاریخ، استان هرمزگان دارای ارتباطات فرهنگی با مناطق فارس و کرمان از یک سو و سواحل خلیج فارس و مکران بلوچستان از سوی دیگر بوده است. با توجه به این که در سطح منطقه کارهای باستان-شناسی اندکی صورت گرفته است، لذا هنوز مسائل و نکات مبهم باستان شناسی زیادی به خصوص در دوره پیش از تاریخی آن مطرح است. یکی از محوطه های شاخص و نویافته منطقه، محوطه تم خرگوش در دشت حاجی آباد استان هرمزگان است. از سطح این محوطه تعدادی دست ابزارهای سنگی و قطعات سفالی در یک بررسی باستان شناسی به دست آمده است. این مقاله به مطالعه گونه شناختی ۴۶ قطعه سفال سطحی محوطه و نتایج پتروگرافی ۸ قطعه از آن ها با هدف گاهنگاری نسبی و شناخت بیشتر مشابهت های سفالی در این محوطه با سایر نواحی اختصاص دارد. پرسش هایی در این پژوهش به شرح زیر مطرح گردید: ?. بر اساس مطالعه بر روی سفال های محوطه تم خرگوش، چه دوره های فرهنگی پیش از تاریخی در این محوطه وجود داشته است؟ ۲. مقایسه یافته های سفالی و نتایج پتروگرافی آن ها در محوطه تم خرگوش، بیانگر شباهت با سفال های چه مناطق دیگری بوده است؟ مطالعه گونه شناختی- مقایسه ای این قطعات سفالی با روش تحقیق کتابخانه ای- میدانی نشان داد که محوطه در دوره های مس و سنگ و مفرغ دارای استقرار بوده است. محوطه تم خرگوش در دوره مس و سنگی دارای مشابهت سفالی با سنت های سفال گری استان فارس و کرمان بوده است. نتایج پتروگرافی این قطعات مس و سنگی ساده در محوطه تم خرگوش نشان داد که از نظر مشخصات ظاهری، شاموت و حتی دمای حرارت برای پخت، مشابه با ظروف دوره ابلیس I و تپه یحیی دوره های VII-VA بوده است. در عصر مفرغ از محوطه تم خرگوش، سفال های نخودی منقوشی به دست آمده که مشابه با سفال های محوطه های عصر مفرغ در حوزه جنوب شرقی ایران است و لذا محوطه دارای ارتباطات فرهنگی با منطقه جنوب شرق ایران و به خصوص تپه یحیی بوده است.

نتایج مطالعات پتروگرافی- گونه شناختی سفال های پیش از تاریخی محوطه تم خرگوش، استان هرمزگان Keywords:

هرمزگان , محوطه تم خرگوش , سفال , مس و سنگ , عصر مفرغ