ارزیابی میزان دسته ای از سموم ارگانوکلره، ارگانوفسفره و سرب در شیر پاستوریزه و خام توزیعی در شهر اصفهان

شیر یکی از مهم ترین اجزای غذایی انسان است. آلودگی محیط زیست باعث حضور میکرو آلاینده ها (سموم دفع آفات و فلزات سمی) در زنجیره غذایی می شود و غلظت این آلاینده ها باید به طور مستمر کنترل شود. هدف از این مطالعه شناسایی سطح سموم دفع آفات (ارگانوکلره و ارگانوفسفره) و باقی مانده سرب در شیرهای توزیع شده در شهر اصفهان بود. در مجموع ۳۰ نمونه شیر گاو (۲۵ نمونه شیر پاستوریزه از کارخانه های مختلف و ۵ نمونه شیر خام از فروشگاه های لبنیات سنتی) به صورت تصادفی جمع آوری و ازنظر ۵۰ نوع آفت کش ارگانوکلره و ارگانوفسفره رایج و سرب موردبررسی قرار گرفت. باقیمانده آفت کش ها و سرب به ترتیب با استفاده از "کروماتوگرافی گازی-طیف سنجی جرمی" و " طیف بینی نشری اتمی با پلاسمای جفت شده القایی" اندازه گیری شدند. سطح باقیمانده سموم دفع آفات در شیرهای مورد آزمایش زیر حداکثر حد باقی مانده تعیین شده توسط کدکس بود. میانگین سطح سرب به دست آمده از ۳۰ نمونه ۷/۳±۷/۶ میکروگرم بر لیتر، با دامنه ۴ تا ۱/۲۲ میکروگرم بر لیتر بود. باقیمانده سرب فقط در یک نمونه از حداکثر حد باقی مانده تعیین شده توسط کدکس (۲۰ میکروگرم بر لیتر) فراتر بود. نتایج نشان می دهند که آلاینده های موردنظر در شیرهای مورد آزمایش در محدوده مجاز بودند. نتایج این مطالعه لزوم ایجاد برنامه های پایشی مستمر جهت اندازه گیری فلزات سنگین و بقایای سموم دفع آفات را در شیر در مناطق مختلف ایران مشخص می کند. این برنامه ها باعث ارتقای سلامت محصولات غذایی و کاهش خطر مواجهه مصرف کنندگان با مواد مضر می شوند.

Keywords:

سموم ارگانوکلره , سموم ارگانوفسفره , طیف بینی نشری اتمی , کروماتوگرافی گازی-طیف سنجی جرمی , شیر گاو , سرب , اصفهان