اثرات تنش شوری ناشی از سطوح مختلف کلرید سدیم بر بامیه

با وجود اثرات منفی شوری بر گیاهان، به دلیل محدودیت سطح زیر کشت، کاشت انواع گیاهان در اراضی شور اجتناب ناپذیر است. در این میان بامیه از جمله گیاهانی است که مطالعات اندکی درخصوص عکس­ العمل آن به سطوح مختلف نمک صورت گرفته است، فلذا به منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف شوری بر بامیه (Abelmoschus esculentus Moench)، آزمایشی بر پایه طرح بلوک­های کامل تصادفی با پنج تیمار شامل غلظت­های صفر، ۵۰، ۱۰۰، ۱۵۰ و ۲۰۰ میلی مولار نمک کلرید سدیم در سه تکرار، در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، به اجرا درآمد. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که با افزایش سطوح شوری، نسبت پتاسیم به سدیم، میزان کلروفیلa، محتوای نسبی آب برگ، وزن خشک بوته، تعداد میوه در بوته، وزن میوه در بوته، تعداد دانه در بوته، وزن دانه در بوته و وزن هزار ­دانه کاهش یافت ولی بر درصد سدیم و میزان پرولین برگ افزوده شد. در طی آزمایش، بوته­های تیمار ۲۰۰ میلی­مولار مدتی بعد از اعمال تنش شوری از بین رفتند ولی بوته ­های سایر تیمار­ها توانستند با تداوم رشد، تولید محصول نمایند. حفظ درصد پتاسیم در سطح بالا، کاهش کم در میزان کلروفیل و عدم تغییر محسوس در محتوای نسبی آب برگ را می­توان از عوامل موثر در ادامه رشد گیاه، سنتز ماده خشک و تولید میوه در غلظت­های مختلف نمک عنوان نمود. اگرچه از نظر تعداد میوه در بوته، تفاوت چندانی بین سطوح مختلف شوری با شاهد وجود نداشت، ولی در غلظت­های بالای نمک، علی ­الخصوص ۱۵۰ میلی­مولار، افت معنی­ داری در وزن میوه در بوته به ثبت رسید، که می­تواند عامل مهم تاثیر گذار بر عملکرد اقتصادی گیاه در محیط­های شور با هدایت الکتریکی بالاتر از ds/m ۱۰ باشد.

Keywords:

Growth , Okra , Osmoregulation , Salt stress , Yield , بامیه , تنش شوری , تنظیم اسمزی , رشد , عملکرد