خط تعلیق؛ احیای هنر ایرانی

خط یکی از ابزارهای مهم شناخت فرهنگ و تمدن اقوام مختلف است که برای ثبت و انتقال اندیشه های انسانی کاربرد اساسیدارد. اواسط سده ی ۸ ق.م. سه خط در میان خطوط اسلامی نمایان شد و طی حدود سه قرن این خطوط (تعلیق، نستعلیق وشکسته نستعلیق)، وضع و تکمیل شدند. الفبای این سه، اگرچه همان الفبای گرفته شده از الفبای عربی است اما شکل وترکیبشان با دیگر خطوط اسلامی متفاوت است. ایرانیان با ترکیب خطوط ایران باستان با عربی، خطوطی متناسب با روحیاتخویش خلق نمودند و از خطوط عربی مستقل شدند. تاثیر آشکار خطوط اوستایی و پهلوی در خط تعلیق (که مورد بحث اینمقاله است)، کاملا قابل مشاهده است. چون خط تعلیق در اسناد و مکاتبات دیوانی رواج داشت، اغلب در حلقه ی منشیان ودبیران بود که آنان نیز با پادشاهان و امرا در ارتباط بودند و طبیعتا عامه ی مردم مخاطب ایشان نبودند در نتیجه آنچنان کهشایسته بود این خط و هنرمندانش شناسایی و معرفی نشده اند. در این مقاله ابتدا به تاریخچه ی مختصری از پیدایش خط درایران پیش از اسلام پرداخته و سپس به بررسی و ساخت و خصوصیات خط تعلیق پرداخته می شود.

Keywords:

خط , خطوط باستانی , خط تعلیق