رخداد غیرهوازی اقیانوسی مرز سنومانین – تورونین در خاور حوضه کپه‎داغ (برش امیرآباد) با تاکید بر اجتماعات نانوفسیلی

در این مطالعه رسوبات مرز سازندهای آیتامیر و آبدراز در برش امیرآباد در خاور منطقه کپه داغ بررسی شدند. بر پایه نانوفسیل های آهکی برای این محدوده، بر پایه زیست زون بندی NC، سن آلبین پسین تا تورونین پسین تعیین شده است. شواهد بسیاری مانند تغییرات پالئواکولوژیکی و تغییر در میزان تدفین کربن آلی، ثبت رخداد غیر هوازی اقیانوسی مرز سنومانین- تورونین (OAE۲) را در رسوبات مربوط به این بخش تایید می کند. رخدادهای غیرهوازی بیشتر در اثر افزایش حاصلخیزی و تولید رخ می دهند که این شرایط بیشتر با افزایش تدفین کربن آلی در رسوبات همراه است. مطالعات پالئواکولوژیکی در طول توالی امیرآباد، شامل کاهش فراوانی جنس های Broinsonia و Biscutum در رسوبات مربوط به ابتدای سنومانین پسین و افزایش جنس Watznaueria در این محدوده زمانی است که شرایط محیطی الیگوتروف را پیشنهاد می کند. در بخش انتهایی سنومانین پسین و مرز سنومانین- تورونین با افزایش فراوانی نسبی گونه های شاخص آب های سطحی مغذی مانند جنس Biscutum و افزایش شاخص حاصلخیزی (Biscutum+Zeugrhabdotus)/Watznaueria حاکمیت شرایط محیطی یوتروف را محتمل می کند. حضور نداشتن جنس Nannoconus که در شرایط غیرهوازی غایب است نیز می تواند از نشانه های محیطی ثبت OAE۲ باشد. با درنظر گرفتن میزان کربن آلی کل موجود در رسوبات که در محدوده تعیین شده روند افزایشی دارد و نشانه‎های پالئواکولوژیکی یاد شده، ثبت رخداد غیرهوازی اقیانوسی سنومانین پسین در رسوبات برش امیرآباد در خاور منطقه کپه داغ قطعی به نظر می رسد. این رخداد جهانی اگر چه در مناطق مختلفی در شیل های سیاه اقیانوسی گزارش شده؛ ولی در مقاطع بسیاری، به‎ویژه در خاور حوضه تتیس، در رسوبات مربوط به آب های کم‎ژرفا نیز به ثبت رسیده است. توالی رسوبات شیلی- مارنی منطقه کپه داغ را می توان در ادامه روند جهانی آن و  به عنوان خاوری ترین منطقه از حوضه تتیس نام برد که شرایط غیر هوازی اقیانوسی سنومانین پسین OAE۲ در حوضه ای به نسبت کم ژرفا رخ داده است.

Keywords:

سازند آبدراز , سازند آیتامیر , نانوفسیل های آهکی , کپه داغ , رخداد غیر هوازی اقیانوسی