فرهنگ و امنیت ملی روسیه

سه دهه از فروپاشی شوروی و شکل گیری روسیه جدید می گذرد و هنوز هم این کشور، دستخوش تلاطم ها و مشکلات ناشی از آن بحران بزرگ است. یکی از مسائل مهم امروز روسیه، نسبت آن با غرب است که به ویژه پس از بحران اوکراین، به یک مساله پیچیده تبدیل شده که چشم انداز روشنی برای حل آن وجود ندارد. در نبود مبانی ایدئولوژیک گذشته و در رویارویی همه جانبه با غرب، مسکو به بازاندیشی در مقوله فرهنگ و سنت های روسی روی آورده و این مفهوم، در رفتار دولت و نیز سند جدید امنیت ملی این کشور به شکل جدی مطرح شده است. پرسش اصلی در این مقاله آن است که مفهوم فرهنگ چگونه در راهبرد امنیتی روسیه بازتاب یافته است؟ در پاسخ این فرضیه گفته شده «فرهنگ در راهبرد امنیتی روسیه به عنوان مقوله ای بنیادین، با سه کارکرد ایدئولوژیک و مشروعیت بخش، رسالت گرا و هویت بخش و نیز چون یک دارایی ارزنده و در معرض آسیب مطرح شده و این نشان دهنده تحولی اساسی در راهبرد امنیتی ملی روسیه است». روش تحقیق نیز «تحلیل محتوای کیفی اسناد و داده های موجود» است که براساس دو متغیر فرهنگ و امنیت و شاخص های آن ها کوشش شده تا اسناد راهبردی روسیه به ویژه سند امنیت ملی روسیه در سال ۲۰۲۱، ازنظر مفهوم فرهنگ بررسی، سپس براساس متون و تحلیل های موجود در کتب، مقالات، گزارشات و اظهارنظرهای نخبگان فکری و سیاسی و امنیتی به این مساله پرداخته شود.

Keywords:

امنیت ملی , روسیه , غرب , فرهنگ , هویت