سنجش و تحلیل شاخص های زیست پذیری شهر مشهد از دیدگاه زائران و گردشگران (نمونه موردی: منطقه ثامن مشهد)

هدف مقاله پیش­رو، شناسایی و سنجش شاخص­های زیست­پذیری منطقه ثامن به عنوان قلب مذهبی و اقتصادی شهر مشهد از دیدگاه گردشگران ساکن در این منطقه می­باشد. لذا در این مطالعه به شناسایی و تحلیل شاخص­های زیست­پذیری این منطقه پرداخته شد. جامعه آماری شامل دو گروه می­باشد: الف) خبرگان شهرداری منطقه ثامن مشهد اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان خراسان رضوی (۲۵N=) جهت شناسایی شاخص­های زیست­پذیری و ب) گردشگران و زائران جهت بررسی عوامل موثر بر زیست­پذیری منطقه که با استفاده از فرمول کوکران برای جامعه نامحدود، ۲۹۱ بصورت تصادفی انتخاب شدند. جهت تجزیه­و­تحلیل داده­ها از تکنیک دلفی و معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج نشان داد شاخص­های نهایی موثر بر زیست­پذیری منطقه مشتمل بر ۲۷ شاخص می­باشد که در ۴ گروه: اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و زیست­محیطی دسته­بندی شد. همچنین، شاخص­های اجتماعی و فرهنگی به­ترتیب از بیشترین و کمترین تاثیر بر زیست­پذیری منطقه برخوردار می­باشند. علاوه براین، در میان زیرشاخص­های اجتماعی، امنیت عمومی (۸۹/۰)، در میان زیرشاخص­های فرهنگی، کیفیت خدمات زیارتی (۸۴/۰)، در میان زیرشاخص­های اقتصادی، محل اقامت مناسب (۸۷/۰) و در میان زیرشاخص­های زیست­محیطی، وضعیت ترافیک (۹۸/۰) از بیشترین تاثیر بر زیست­پذیری منطقه برخوردار می­باشند. در نهایت راهکارهایی که در ادامه به ان اشاره خواهد شد و در جهت بهبود وضعیت زیست­پذیری منطقه و افزایش تعداد روزهای اقامت زائر و گردشگر ارائه شده است.

Keywords:

زیست پذیری , برنامه ریزی شهری , گردشگری مذهبی , منطقه ثامن , مشهد